“อัลกอริทึม” ทำลาย VS สร้างสรรค์ “สุนทรียภาพ” มนุษย์?

Tue, 22 Oct 2024 17:28:00

แพล็ตฟอร์มออนไลน์กลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตมนุษย์ยุคปัจจุบันไปแล้วไม่ว่าจะเป็นเฟสบุ๊คที่มีผู้ใช้งานทั้งโลกมากกว่า 3,000 ล้านยูสเซอร์ ทวิตเตอร์กว่า 335 ล้านยูสเซอร์ หรืออินสตาแกรมกว่า 1,330 ล้านยูสเซอร์

ทั้งหมดนี้มี “อัลกอริทึม (Algorithm)” หรือขั้นตอนปฏิบัติการหรือคำสั่งทางคณิตศาสตร์ในการพัฒนาและแก้ไขปัญหาที่กำหนดไว้ในแพล็ตฟอร์ม ชุดคำสั่งที่ทำงานอยู่เบื้องหลัง และเลือกสรรบางสิ่งบางอย่างให้ยูสเซอร์เห็นหรือไม่เห็นโดยวิเคราะห์จากพฤติกรรมการใช้งานส่วนบุคคล

นอกจากการใช้งานทั่วไป เช่น การติดตามข่าวสาร การติดตามชีวิตเพื่อนฝูง การโพสต์ภาพส่วนบุคคล หรือการคุยแชท ยังมีการใช้งานเพื่อค้นหาสถานที่ต่าง ๆ โดยเฉพาะ “ร้านกาแฟและคาเฟ่” ในสังคมที่ต้องเร่งรีบและแข่งขันสูง กลิ่นคั่วหอม ๆ รสชาติละมุนลิ้น ความตื่นตัวจากคาเฟอีน เป็นสิ่งที่สร้าง “สุนทรียภาพ (Aesthetics)” เยียวยาจิตใจ เติมแพสชันได้ดียิ่ง

หากพบว่า แพล็ตฟอร์มนำเสนอให้เห็นร้านใดมาก ๆ กว่า ผู้คนมักจะเลือกใช้บริการร้านนั้น ๆ หรือให้คะแนนรีวิวจำนวนมาก สิ่งนี้เหมือนจะมาจากการเลือกด้วยตนเองของยูสเซอร์ แต่จริง ๆ นั้นเกิดขึ้นจากอัลกอริทึมจัดสรรมาให้ และการเลือกสรรนี้มักจะนำเสนอ “อะไรเหมือน ๆ กัน” มาให้เสมอ

ทำให้เกิดคำถามว่า จากที่เป็นเทคโนโลยีสำหรับช่วยเหลือมนุษย์ในการมองเห็นสิ่งต่าง ๆ ในโลกออนไลน์ หรือจะกลายเป็น “จุดจบ” ของสุนทรียภาพมนุษย์กันแน่?

อัลกอริทึม และ “สุนทรียภาพ” บนเส้นขนาน?

การบริโภคที่เติบโตขึ้นมากที่สุดอย่างหนึ่ง นอกเหนือจากอาหารสำเร็จรูป ฟาสต์ฟูด หรือโอมาคาเสะ หนีไม่พ้น “กาแฟ” ข้อมูลจากเว็บไซต์ Venngage ชี้ว่า การผลิตกาแฟเพิ่มขึ้นจาก 4 ล้านตันต่อวันในช่วงปี 1960 สู่ 10 ล้านตันต่อวันในปี 2021 เพิ่มขึ้นกว่าเท่าตัวในระยะเวลา 80 ปี โดยทั่วโลกบริโภคกาแฟกว่า 2,250 ล้านแก้วต่อวัน และเป็นกาแฟเตรียมการพิเศษ เช่น กาแฟดริป โคลด์บรูว์ หรือโมกาพ็อต ที่มีส่วนแบ่งการตลาดมากที่สุดด้วยจำนวน 3,500 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ในปี 2020

ส่งผลให้ “ร้านกาแฟและคาเฟ” ผุดขึ้นเป็นดอกเห็ด ศูนย์วิจัย Zion แห่งสหรัฐอเมริกา รายงานว่า มูลค่าตลาดของร้านกาแฟและคาเฟ่ทั่วโลกมีมากถึง 78,960 ล้านบาท ในปี 2022 และจะเติบโตมากขึ้นถึง 133,980 ล้านบาทภายในปี 2030 คิดเป็นอัตราเติบโตเฉลี่ยต่อปีกว่าร้อยละ 6.83 โดยมี “สตาร์บัคส์” เป็นเจ้าครองตลาดในธุรกิจนี้ โดยมีจำนวน 38,137 สาขาทั่วโลก

แม้จะเข้าใจได้ว่า ร้านกาแฟและคาเฟส่วนใหญ่เป็นแฟรนไชส์ระดับโลก ที่การตกแต่งร้านจะเป็นไปในลักษณะเดียวกัน หรือแตกต่างกันเล็กน้อย แต่ร้านประกอบกิจการทั่วล้วนตกแต่งร้านเหมือน ๆ กัน จนแทบจะแยกไม่ออกว่า “เอกลักษณ์” ของร้านนั้น ๆ แท้จริงเป็นอย่างไร

ซึ่งการตกแต่งที่เหมือน ๆ กันนี้ มาจากอัลกอริทึมเลือกสรรทั้งสิ้น จากบทความ The tyranny of the algorithm: why every coffee shop looks the same เสนอให้เห็น “กระบวนการทำให้แบนราบ (Flattening)” ของอัลกอริทึมที่สร้างความเหมือน ๆ กัน (Sameness) ของธุรกิจ โดยเฉพาะร้านกาแฟหรือคาเฟที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด

ด้วยความที่อัลกอริทึมมักจะเลือกแนะนำหรือแสดงผลแต่การตกแต่งร้านที่ต้องมีองค์ประกอบ อาทิ เคาท์เตอร์ที่ประดับด้วยไฟสีแสงแดดสลัว ๆ โต๊ะไม้ใหญ่ ๆ ยาว ๆ มีจิตกรรมร่วมสมัยบนผนังสีขาวหรือไม่ก็ปูกระเบื้องแบบรถไฟฟ้าใต้ดิน รวมถึงต้องมีไวไฟให้ใช้งานฟรี ทำให้การตกแต่งร้านในแบบอื่น ๆ ได้รับการปิดกั้นการมองเห็นหรือทำให้มองเห็นได้น้อย

ร้านกาแฟหรือคาเฟต่าง ๆ ทั่วโลกจึงต้องหันมาตกแต่งตามอัลกอรึทึม เพื่อเพิ่มโอกาสในการดึงดูดลูกค้า แต่อีกมุมหนึ่ง ทำให้สูญเสีย “ความแท้จริง (Authentics)” ในตนเองไป เพราะไม่ว่าจะเข้าร้านกาแฟหรือคาเฟที่ใดในโลก ล้วนตกแต่งออกมาให้สอดรับกับอัลกอริทึมเสียทั้งหมด

สิ่งนี้แสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่า อัลกอริทึมนั้น “เป็นนาย (Master)” เจ้าของธุรกิจรวมถึงลูกค้าอย่างมาก ไม่เพียงแต่ควบคุมการออกแบบร้าน แต่ยังควบคุม “สุนทรียภาพ” และบรรยากาศที่เป็นส่วนสำคัญในการตัดสินใจเลือกใช้บริการของลูกค้าได้เลยทีเดียว

ซาริตา กอนซาเลส นักวิชาการด้านสุนทรียศาสตร์แห่งแอฟริกาใต้ กล่าวว่า คาเฟเป็นพื้นที่ของการเข้าถึงระดับโลก ไม่ว่าคุณจะไปใช้บริการที่กรุงเทพ นิวยอร์ค ลอนดอน แอฟริกาใต้ มุมไบ ก็ได้ความรู้สึกเหมือน ๆ กันทั้งนั้น เพราะสิ่งนี้เป็นพื้นที่ที่มีความเหมือน ๆ กันมาตั้งแต่ต้น

อัลกอริทึมริดรอน “เสรีภาพ” ทางอ้อม

จะเห็นได้ว่า อัลกอริทึมจัดสรรสิ่งที่เหมือน ๆ กันมาให้ยูสเซอร์ได้เห็นในแพล็ตฟอร์ม ทำให้จากที่ผู้คนจะได้เสพสุนทรีภาพในร้านกาแฟและคาเฟ่ กลับกลายเป็นว่าไม่ว่าจะไปที่ไหน ร้านเหล่านี้ก็ไม่แตกต่างกัน คำถามที่ตามมาคือ “เสรีภาพ” ในการเลือกโดยอิสระของมนุษย์จะถูก “ริดรอน” โดยอัลกอริทึม หรือไม่?

บทความ The Digital Is Political เสนอว่า โลกดิจิทัล “จำกัดเสรีภาพ” ของมนุษย์มากกว่าระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์หรือเผด็จการ เพราะไม่ได้มีใครมาชี้นิ้วสั่งหรือริดรอน แต่ผู้คนยินยอมที่จะขายเสรีภาพแลกกับการให้อัลกอริทึมจัดสรรความต้องการหรือสิ่งที่คิดว่าจะชอบ ไม่ว่าจะโดยตั้งใจหรือไม่ตั้งใจก็ตาม ดังนั้น ความน่ากลัวจึงอยู่ที่การยินยอมพร้อมใจใช้บริการแพล็ตฟอร์ม ซึ่งเป็นการยินยอมให้เจ้าของแพล็ตฟอร์มริดรอนเสรีภาพ เพื่อมากำกับพฤติกรรมของผู้ใช้งาน

ดังที่ เจมี ซุสส์ไคนด์ นักวิชาการด้านปรัชญาการเมือง กล่าวว่า

ผู้ที่เป็นเจ้าของและควบคุมเทคโนโลยีดิจิทัลสุดแสนทรงพลังจะเพิ่มพูนการร่างและกำหนดกฎเกณฑ์ทางสังคมในตนเอง วิศวกรซอฟท์แวร์กำลังกลายเป็นวิศวกรสังคม ดังนั้น โลกดิจิทัลและการเมืองย่อมเป็นสิ่งเดียวกัน

สาเหตุที่ซุสไคนด์ ระบุว่า โลกดิจิทัล คือ การเมือง เพราะมีเรื่องของ “อำนาจ” เข้ามาเกี่ยวข้อง เหล่าเจ้าของแพล็ตฟอร์มมีอำนาจในการกำกับความคุมพฤติกรรมของผู้คนมากกว่ารัฐบาล โดยปราศจากการบังคับหรือมีหน้าที่ในการตรากฎหมาย เป็นสิ่งที่น่ากลัวมากกว่าการถือครองอาวุธนิวเคลียร์

ตัวอย่างการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมที่ชัดเจนที่สุด คือ การใช้บริการ TikTok ที่มาพร้อมกับฟีเจอร์ “เลื่อนนิรันดร (Infinite Scolling)” โดยเข้ามาแก้ไขปัญหาการเลื่อนฟีดของแพล็ตฟอร์มอื่น ๆ ที่เลื่อนไปชั่วระยะหนึ่งจะเป็นโพสต์เก่า ๆ ทำให้ต้องรีเฟรชบ่อย ๆ เพื่อให้อัปเดต แต่ TikTok คือ การที่โพสต์อัปเดตนั้นทยอยแทรกเข้ามาในระหว่างการเลื่อนฟีดของผู้ใช้ ทำให้ผู้ใช้งานนั้น “ติดหนึบ” อยู่กับแพล็ตฟอร์มได้นานยิ่งขึ้น

ข้อมูลจากเว็บไซต์ Statista ที่ชี้ว่า ผู้ใช้งานแพล็ตฟอร์มในสหรัฐอเมริกาใช้เวลาใน TikTok มากที่สุดในบรรดาแพล็ตฟอร์มอื่น ๆ คิดเป็นร้อยละ 32 จากจำนวนผู้ใช้งานแพล็ตฟอร์มทั้งหมดในสหรัฐฯ หรือในสถิติรายบุคคล พบว่า ผู้ใช้งานเสียเวลาไปกับ TikTok คิดเป็นร้อยละ 3 ต่อเดือน หรือราว 29.36 ชม. ต่อเดือน และคิดเป็น 1.53 ชม. ต่อวัน เลยทีเดียว

อัลกอริทึมกับคำถามด้าน “การกำกับควบคุม”

เมื่อเข้าใจว่า โลกดิจิทัลทั้งหมดเป็นเรื่องของการถูกริดรอนเสรีภาพด้วยความเต็มใจของมนุษย์ ทันทีที่เราก้าวเข้าสู่การใช้งานแพล็ตฟอร์ม เท่ากับว่าเรานั้น “ขายเสรีภาพ” แลกกับสิ่งที่อัลกอริทึมจะจัดสรรตามมา ซึ่งเป็นอันตรายที่แฝงอยู่ คำถามคือ เมื่อทราบถึงจุดนี้ จะมีมาตรการกำกับและควบคุมอย่างไรบ้าง

การควบคุมอัลกอริทึมเป็นเรื่องที่ยากมาก เพราะกระบวนการสร้างและพัฒนาอัลกอริทึมถือเป็น “ความลับ” และ “ลิขสิทธิ์” ขององค์กรผู้สร้าง การสร้างมาตรการกำกับควบคุม เท่ากับว่าเป็นการริดรอนสิทธิและเสรีภาพเอกชนรูปแบบหนึ่ง

จูเลีย สโตยาโนวิช ศาสตราจารย์ด้านวิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์แห่งมหาวิทยาลัยนิวยอร์ค กล่าวว่า เราไม่มีทางทราบอย่างแท้จริงว่าบริษัทใช้งานระบบดังกล่าว [อัลกอริทึม] หรือรัฐบาลมอบฉันทะให้พวกเขาใช้สิทธิเสรีภาพด้านการใช้งานมากน้อยเพียงไร การจะกำกับควบคุมให้อยู่มือจึงเป็นเรื่องที่ยากมาก

บทความ Why It’s So Hard to Regulate Algorithms เสนอว่า ไม่เพียงแต่เรื่องของสิทธิเสรีภาพเท่านั้น แต่การกำกับควบคุมโดยภาครัฐเป็นเรื่องที่ยากและแทบจะเป็นไปไม่ได้เลย เพราะบริษัทที่สร้างอัลกอริทึมนั้น “ใหญ่กว่ารัฐบาล” หลายต่อหลายเท่า และมีอิทธิพลมากพอที่จะควบคุมและสั่งการให้รัฐบาลนั้น “กำหนดนโยบาย” ให้เอื้อกับผลประโยชน์ของตน

บ็อบ ฮาเซกาวะ วุฒิสมาชิกคองเกรส เปิดเผยว่า ผมคิดว่ารัฐบาลสหรัฐฯ เป็นสุดยอดด้านเทคโนโลยีแล้ว แต่บรรดาบริษัทนั้นทั้งสุดยอดด้านเทคโนโลยีและมีอำนาจเหนือกว่า เพราะเทคโนโลยีที่เราพัฒนาได้มาจากพวกเขาทั้งนั้น

ดังนั้น สิ่งที่ทำได้ คือ การสร้าง “มาตรการเชิงรับ” อาทิ การออกกฎหมายหลวม ๆเพื่อให้บรรดาผู้สร้างอัลกอริทึมต้องเปิดเผยวิธีการทำงานบางส่วนที่กระทบต่อประชาชน เช่น การบังคับให้เปิดเผย “อัตราการได้ไอเท็มระดับสูง” ในเกมออนไลน์ เพราะยุคก่อนกว่าจะได้ไอเท็มระดับนี้มา ผู้เล่นต้องเสียเงินมหาศาล ซึ่งเข้าข่ายฉ้อโกงโดยอัลกอริทึม ถือเป็นเรื่องนามธรรมไปเลย เช่น การให้ปฏิญาณว่าจะเคารพจริยธรรมของโลกดิจิทัล

ทั้งหมด ยังเป็นเรื่องที่ไม่สามารถหาข้อยุติได้ แต่สิ่งที่สามารถสรุปได้ คือ ประชาชนทั่วไปต้อง “รู้เท่าทัน” โลกดิจิทัล เพราะบางสิ่งที่คิดว่าไม่มีอะไร อาจจะมีความน่ากลัวที่ค่อย ๆ คลืบคลานเข้ามาอย่างช้า ๆ

แหล่งอ้างอิง: The tyranny of the algorithm: why every coffee shop looks the same, The Digital Is Political, Statista, Zion, Why It’s So Hard to Regulate Algorithms


มนุษย์อยู่อย่างไร ? เมื่อ AI กำลังจะ "ครองโลก"

Mon, 21 Oct 2024 13:00:00

เป็นเรื่องน่าประหลาดใจ จากการประกาศรางวัลโนเบลปี 2024 สาขาฟิสิกส์ ผู้ได้รับรางวัล คือ จอห์น ฮอปฟิลด์ และเจฟฟรีย์ ฮินตัน ผู้วิจัยและพัฒนา AI ในการเป็นสมองเทียมให้แก่มนุษยชาติ จนเกิดการต่อยอดเป็น AI ในรูปแบบต่าง ๆ ที่ทำให้ชีวิตของเราง่ายขึ้นในทุกวันนี้ โดยเฉพาะ ฮอปฟิลด์ที่ได้รับการขนานนามว่า “บิดาแห่ง AI”

แต่การได้รางวัลของคนทั้งสอง ทำให้เกิดข้อถกเถียงว่า อาจถึงคราวอวสานของฟิสิกส์แล้วจริง ๆ เพราะ AI ควรจัดหมวดหมู่อยู่ในคอมพิวเตอร์หรือวิทยา ศาสตร์ประยุกต์มากกว่าฟิสิกส์ และการให้รางวัลโนเบลในสาขานี้แก่บุคลากรด้าน AI ในแง่หนึ่งหมายถึง “ทุกอย่างล้วนหมุนรอบ AI” สร้างความกังวลต่อวงวิชาการวิทยาศาสตร์อย่างยิ่ง เพราะเป็นการมอบรางวัลข้ามสาขา

ซาบีน โฮสเซนเฟลเดอร์ นักฟิสิกส์ชาวเยอรมัน ออกมาแสดงความไม่พอใจต่อประเด็นนี้อย่างมาก

จริงอยู่ที่ AI ทำงานบนคอมพิวเตอร์ซึ่งประมวลผลด้วยไมโครชิป แต่นี่คือฟิสิกส์หรือ … ไม่ใช่ทุกอย่างในโลกจะเป็นฟิสิกส์ … การพัฒนาซอฟท์แวร์ไม่ใช่แน่ ๆ … การให้รางวัลแก่ผู้พัฒนา AI อาจจะทำให้ไม่มี ฟิสิกส์ที่แท้ทรู ได้รางวัลนี้อีกต่อไป

ยิ่งไปกว่านั้น ผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาเคมี เดวิด เบเกอร์ เป็นผู้ที่นำ AI มาช่วยเหลือในการสังเคราะห์โครงสร้างโปรตีนรูปแบบใหม่เพื่อประโยชน์ในวงการนาโนเทคโนโลยี หรืออุปกรณ์ตรวจจับขนาดเล็ก ทำให้เกิดคำถามตามมาอีกว่า เขาสมควรแก่รางวัลโนเบลสาขาเคมี หรือไม่ ? เพราะผลงานของเขาไม่ได้เกิดจากการคิดค้นด้วยตนเองทั้งหมด

รางวัลโนเบลที่มอบให้นักวิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์และนักเคมี ที่เกี่ยวข้องกับ AI ทั้ง 2 รางวัล กำลังจะแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของ AI ในอนาคตที่จะ “ครอบงำ” มนุษยชาติไปทีละเล็กทีละน้อย ?

“มหันตภัย AI” เทคโนโลยีครอบงำมนุษย์

เป็นเรื่องตลกร้าย เมื่อ จอห์น ฮอปฟิลด์ บิดาผู้วิจัยและพัฒนา AI หนึ่งในผู้ที่ได้รับรางวลโนเบลสาขาฟิสิกส์ในปี 2024 ได้ออกโรงเตือนเรื่องการใช้งาน AI ว่า มีความอันตรายแฝงอยู่ โดยกล่าวในการประชุมที่มหาวิทยาลัย นิวเจอร์ซีย์ ผ่านวิดีโอคอนเฟอเรนซ์ ความว่า

หากคุณพิจารณาไปรอบ ๆ ผมเห็นตัวอย่างที่น้อยมาก ๆ สำหรับสิ่งที่ฉลาดสุด ๆ ได้รับการควบคุมโดยสิ่งที่โง่เง่ากว่า สิ่งนี้ทำให้คุณสงสัยแน่นอนว่า AI ที่ฉลาดกว่าเรามาก จะมาควบคุมเราหรือไม่

โดยฮอปฟิลด์กังวลอย่างมากในสิ่งที่ตนวิจัยและพัฒนาขึ้นมา เพราะได้สร้างสิ่งที่เราไม่มีทางเข้าใจได้อย่างแจ่มชัด แม้ในตัวเทคโนโลยีอาจจะมีการพัฒนาและฟังดูน่าตื่นเต้น แต่ในเมื่อเราตามไม่ทันฟังก์ชันการทำงานอย่างแท้จริงของ AI ก็แปรเปลี่ยนเป็นความน่ากลัวได้โดยง่าย

เป็นเหตุผลให้ผมต้องเตือนว่าความเข้าใจ [ในฟังก์ชั่นของ AI] เป็นสิ่งจำเป็นที่สุด เป็นคุณสมบัติที่สำคัญมากก้าวล้ำกว่าสิ่งที่คุณวาดฝันอยู่ ในขณะนี้เสียอีก

ฮอปฟิลด์ ย้ำถึงความฉลาดของ AI ที่จะเพิ่มมากยิ่งขึ้นจากทุก ๆ การใช้งานของมนุษย์ ไม่ว่ามนุษย์นั้นจะใช้งานดีหรือเลว ผิดพลาดหรือถูกต้อง แต่ AI จะได้ผลประโยชน์อย่างเต็มที่ ผิดกับมนุษย์ที่แทบจะไม่ได้เรียนรู้อะไรเลยจากการกระทำนี้

ผมเรียกร้องให้นักวิจัยรุ่นใหม่ ๆ ทำงานในประเด็นความปลอดภัย AI เสมอ ไม่ก็ให้บริษัทใหญ่ ๆ ด้านเทคโนโลยีต้องเปิดเผยให้เห็นการทำงานในเบื้องลึกเบื้องหลังของสิ่งนี้ว่าเป็นอย่างไร

แม้บิดาแห่ง AI จะออกโรงเตือนถึงความอันตรายด้วยตนเอง แต่เสียงของเขาไม่ได้แพร่กระจายไปยังทั่วทุกมุมโลกเท่าที่ควร โดยมีเพียง “โลกตะวันตก” เท่านั้นที่เริ่มตระหนักในคำพูดของเขา เห็นได้จาก Visual Capitalism ที่ชี้ให้เห็นว่าทั่วโลกมี “ความกังวล” ด้านการใช้งาน AI อยู่ในอัตราร้อยละ 52 แม้จะน้อยกว่า “ความตื่นเต้น” ต่อการใช้งาน AI ที่ร้อยละ 54 แต่สัดส่วนนั้นใกล้เคียงกันมาก

ส่วนมากเป็นประเทศในแถบยุโรปและอเมริกาเหนือที่มีความกังวลที่มากกว่าความตื่นเต้น อาทิ สหราชอาณาจักรที่มีมากถึงร้อยละ 65 ต่อความตื่นเต้นที่ร้อยละ 42 หรือสหรัฐฯ ที่มีมากถึงร้อยละ 63 ต่อความตื่นเต้นร้อยละ 36 หมายความว่า ประเทศที่เป็นต้นกำเนิดหรือมีการวิจัยและพัฒนา AI มาช้านาน กลับมีความกังวลต่อการใช้งาน AI อย่างมาก

กลับกัน ประเทศไทยที่ไม่ได้เกี่ยวข้องกับการวิจัยและพัฒนา AI โดยตรง กลับมีระดับความตื่นเต้นต่อสิ่งนี้สูงมาก ที่อัตราร้อยละ 80 ต่อความกังวลที่อัตราร้อยละ 57 ซึ่งเป็นอัตราความตื่นเต้นต่อ AI ที่มากที่สุดในโลก และมีอัตราส่วนความตื่นเต้นที่มากกว่าความกังวลที่มากที่สุดในโลก หมายความว่า ประเทศไทยมอง AI ในลักษณะ “เชิงบวก” มากกว่าเชิงลบแบบที่โลกตะวันตกมอง

Statista จัดอันดับให้ประเทศไทยมีความไว้วางใจใน AI มากเป็นอันดับที่ 2 ในเอเชีย ที่ร้อยละ 74 เป็นรองเพียงอินโดนีเซียที่ร้อยละ 78 โดยมากกว่าค่าเฉลี่ยทั่วโลกที่อัตราร้อยละ 54 อยู่ประมาณ 1.38 เท่า แต่เมื่อเทียบกับอัตราความตื่นเต้นต่อ AI ของอินโดนีเซียที่ร้อยละ 75 ซึ่งน้อยกว่าไทย หมายความว่า ไทยมีความตื่นเต้นและเชื่อใจ AI ในอัตราที่มากกว่าอินโดนีเซีย

ส่วนประเทศที่มีความก้ำกึ่งระหว่างการพัฒนา AI ได้ด้วยตนเอง และใช้งาน AI เพียงอย่างเดียว เช่น เกาหลีใต้ พบว่าพบว่ามีอัตราความไว้วางใจใน AI มากถึงร้อยละ 66 และอัตราความตื่นเต้นต่อ AI ร้อยละ 76 ส่วนอัตราความกังวลร้อยละ 44 ยิ่งตอกย้ำว่า จะต้องเป็นประเทศที่มีความคุ้นชินและทราบตื้นลึกหนาบางในกระบวนการทำงานของ AI แบบโลกตะวันตกเท่านั้น จึงจะเกิดการตั้งคำถามต่อความน่ากลัวของ AI ซึ่งจะเกิดขึ้นได้ต้องใช้ระยะเวลาพอสมควร

AI อาจทำ “ภาพยนตร์ Sci-fi” เกิดขึ้นจริง

จะเห็นได้ว่า แม้มนุษย์จะสร้าง AI ขึ้นมา แต่กลับคุมสิ่งที่ตนเองสร้างมาไม่อยู่ และกำลังจะกลายเป็นหอกแหลมกลับมาทิ่มแทงตนเองได้ในอนาคตอันใกล้จากการขาดความตระหนักมุ่งแต่จะใช้งาน AI เพียงอย่างเดียว

ความกังวลที่จะเกิดขึ้นตามมา อยู่ที่การให้ความสำคัญและให้ความไว้วางใจกับ AI ที่มากเกินไป อาจนำมาสู่ผลเสียในอนาคตอันใกล้ อย่างที่เห็นกันในภาพยนตร์แนว “Sci-fi” จากโลกตะวันตกอยู่บ่อยครั้ง

โดยเรื่องแรกที่มีการบันทึกว่าเป็นภาพยนตร์ที่กล่าวถึง AI นั่นคือ “Metropolis” หรือ “เมืองล่าหุ่นยนต์” ในปี 1927 ว่าด้วยโลกที่แบ่งแยกระหว่างชนชั้นปกครองและชนชั้นแรงงาน โดยมีหุ่นยนต์นามว่ามาเรีย ที่ชนชั้นปกครองสร้างขึ้นมาเพื่อควบคุมชนชั้นแรงงาน เกิดต้องการล้างบางทั้งสองชนชั้นขึ้นมา สะท้อนให้เห็นว่า หุ่นยนต์ที่มีสติปัญญานั้นไร้ความปราณีต่อผู้ที่สร้างมาอย่างมาก และไม่สนใจว่าจะเป็นใครหน้าไหน หากจะล้างบางก็คือล้างบางเลย

หรืออย่างภาพยนตร์ที่เป็น Box Office ที่เราคุ้นตาเป็นอย่างดี เรื่อง Terminator หรือ “คนเหล็ก” ที่เนื้อหาว่าด้วย Skynet ปัญญาประดิษฐ์ที่ได้รับการพัฒนาโดยมนุษย์จนฉลาดมากพอที่จะรับรู้ถึงการมีอยู่ของตนเอง ทำให้เกิดความคิดที่ว่าการมีอยู่ของมนุษยชาติเป็นอันตรายต่อตนเอง ส่งผลให้เกิดการล้างบางขนานใหญ่ ก็สะท้อนให้เห็นว่า หุ่นยนต์นั้น หากคิดเองได้ และพิจารณาว่ามนุษย์เป็นศัตรู ย่อมหมายความว่าไม่มีทางใดเลยที่เราจะคุมได้อยู่มือ

หรือในวงการเกม ก็มี Detroit: Become Human ที่บอกเล่าเรื่องราวของการสร้างหุ่นแอนดรอยด์ปัญญาประดิษฐ์ให้เข้ามาทำงานหรือแบ่งเบาภาระของมนุษย์ แต่เมื่อพัฒนาจนฉลาดมากขึ้น กลับมาเป็นหอกข้างแคร่ในการล้างเผ่าพันธ์ุมนุษย์ให้สิ้นไป

ที่มา: PlayStation

ที่มา: PlayStation

AI ไม่ใช่ผู้ชี้นำ แต่เป็นฐานะ “ผู้ช่วย”

การใช้ AI เป็นสิ่งที่ห้ามกันไม่ได้ตามยุคสมัยของการพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีจนถึงขีดสุด ดังนั้น คำถามที่ตามมา คือ เราจะมีวิธีการใช้งาน อย่างไร จึงจะป้องปรามไม่ให้เกิดหายนะแบบที่ภาพยนตร์ Sci-fi นำเสนอ

งานเสวนา Chula Lunch Talk : GenAI x งานวิจัย: 1 ปี ที่เปลี่ยนไป! ความท้าทายใหม่ ที่นักวิจัยต้องรู้ โดยมี รศ.ดร.วิโรจน์ อรุณมานะกุล ผู้อำนวยการสถาบันภาษาไทยสิรินธร จุฬาฯ เป็นวิทยากร ชี้ให้เห็นความกังวลต่อการใช้ AI ในโลกวิชาการ ซึ่งมีการพัฒนาอย่างมากโดยเฉพาะ “การหลบหลีก” การตรวจสอบโดยผู้ทรงคุณวุฒิว่างานวิจัยนั้น ๆ ใช้ AI เข้ามาช่วยเขียนหรือไม่

ผู้ทรงฯ ต้องทำงานหนักมาก เพราะไม่ทราบแน่ชัดว่าผู้วิจัยใช้ AI มาช่วยเขียนหรือไม่ … บางทีมีการใช้ AI ช่วยเขียนและส่งตีพิมพ์ เผื่อฟลุก และก็ได้ตีพิมพ์จริง ๆ … ความรู้ของ AI มากกว่าความรู้ของผู้ทรงฯ

ดังนั้น วิธีการแก้ไขปัญหาจึงอยู่ที่ผู้ทรงฯ ต้องรู้ลึก รู้จริง ในประเด็นหรือหัวข้อนั้น ๆ เพราะ AI แม้จะมีการพัฒนามากยิ่งขึ้น แต่ยังไม่ได้ดีขนาดที่ว่าจะเล็ดรอดสายตาของผู้ที่เชี่ยวชาญในสิ่งนั้นจริง ๆ ดังนั้น จึงต้องมีทักษะในการอ่านที่ดี จับใจความให้เป็น และที่สำคัญ ควรใช้ AI ในฐานะ “ผู้ช่วยวิจัย” มากกว่าที่จะให้ทำงานแทนเราทั้งหมด

เราต้องทำงานด้วยตนเอง ใช้ AI เป็น Assistance คล้ายกับการมีผู้ช่วยวิจัย เป็นตัวช่วยเฉย ๆ ห้ามมาทำแทนเรา … ควรใช้ AI เพื่อทำให้เราเก่งขึ้น หากให้มาทำงานแทนเรา เราจะไร้ค่าไร้ความหมาย … เราใช้ AI เพื่อตัวเรา อย่ามาแทนเรา ไม่อย่างนั้นจะไม่มีอะไรให้ทำ คุณค่าของเราจะหมดไป

พร้อมทั้งยกตัวอย่างภาพยนตร์ Ironman ว่า JARVIS ก็เหมือน AI ที่เราทุกคนมี แต่โทนี่ สตาร์ค สามารถที่จะ Prompt หรือป้อนคำสั่งให้ JARVIS สร้างสิ่งแปลก ๆ ได้ ทำให้เขาไม่เพียงใช้งานเป็น แต่ต้องใช้อย่างชำนาญที่สุด ดังนั้น การเลือกใช้งาน AI ให้เป็นจึงสำคัญอย่างมาก ต้องมีทักษะทำงานกับ AI ต้องพัฒนาการเขียน Prompt ต้องประเมินให้ได้ว่าอะไรควรทำ อะไรไม่ควรทำในการใช้งาน AI

เมื่อหันกลับมามองที่สังคมทั่วไป สิ่งสำคัญที่ควรตระหนัก นั่นคือ จะทำอย่างไรให้ควบคุม AI ให้อยู่ในฐานะผู้ช่วยอำนวยความสะดวกของมนุษย์ แน่นอน AI จะฉลาดขึ้นในทุก ๆ วัน และมนุษย์อาจจะไม่มีทางฉลาดเท่าในชั่วชีวิตนี้ กระนั้น ทางเลือกเดียวที่พอจะเป็นไปได้ที่จะเป็น “เจ้านาย” AI คือการเรียนรู้ที่จะหาวิธีการใช้งานให้เกิดประโยชน์สูงสุด มากกว่าที่จะกังวลถึงหายนะ

ที่มา: YouTube, Cybernews, Statista, Visual Capitalism, Picktory, Chula Lunch Talk : GenAI x งานวิจัย: 1 ปี ที่เปลี่ยนไป! ความท้าทายใหม่ ที่นักวิจัยต้องรู้

อ่านข่าว

นับถอยหลังชม "ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส" โคจรใกล้โลกอีกครั้ง 80,660 ปี

ไทย “สมาชิกบริกส์” เต็มตัว รักษาดุลขั้วอำนาจสหรัฐอเมริกา-จีน

คาด 3-4 วันมีคำตอบ "ไร่เชิญตะวัน" รุกป่า ขอใช้พื้นที่ 143 ไร่


นับถอยหลังชม "ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส" โคจรใกล้โลกอีกครั้ง 80,660 ปี

Sun, 20 Oct 2024 12:19:00

นับถอยหลังเดือนตุลาคม และก่อนสิ้นปี 2567 ในอีก 2 เดือน ปีนี้เหนือท้องฟ้าประเทศไทย มี ปรากฎการณ์ทางดาราศาสตร์ ที่น่าสนใจเกิดขึ้นให้คนที่ชื่นชอบเรื่องดาราศาสตร์ได้ติดตามมากมาย หลายปรากฎการณ์ถือเป็นครั้งแรกของหลายคนที่ได้เห็น และที่จะไม่พูดถึงไม่ได้คือ "ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส" ดาวหางที่หากใครพลาดชม อาจไม่ต้องรอ เพราะอีก 80,660 ปี ข้างหน้าจึงจะมีโอกาสได้พบเห็นกันอีกครั้ง 

10 เรื่องที่น่าสนใจเกี่ยวกับ ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส 

1.ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส มีชื่อในบัญชีดาวหาง คือ C/2023 A3 หรือ (Tsuchinshan-ATLAS) 

2. ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส ถูกค้นพบครั้งแรกโดยระบบเครือข่ายกล้องโทรทรรศน์ ATLAS ย่อมาจาก Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System ในประเทศแอฟริกาใต้ เมื่อ 22 ก.พ. แต่ต่อมากลับพบว่า นักดาราศาสตร์จากหอดูดาวจื่อจินซาน ในประเทศจีน ได้ค้นพบดาวหางดวงนี้ก่อนหน้าแล้ว ตั้งแต่ 9 ม.ค.

เหตุผลนี้ ชื่อของหอดูดาว จื่อจินซาน และ แอตลัส จึงกลายเป็นชื่อของ ดาวหาง  

3. ช่วงแรกจะปรากฏบนท้องฟ้าเวลาเช้ามืด (ปลายเดือน ก.ย. ถึง วันที่ 6-7 ต.ค.) หลังจากนั้นดาวหางจะอยู่ใกล้ดวงอาทิตย์ กลับมาให้เห็นอีกครั้งบนท้องฟ้า เวลาหัวค่ำตั้งแต่ (ตั้งแต่วันที่ 11-12 ต.ค. เป็นต้นไป)

4. นักดาราศาสตร์ คาดการณ์ในช่วงแรกว่า ดาวหางจะมีค่าความสว่างปรากฏถึงประมาณ -4 (ตัวเลขน้อยสว่างมาก ตัวเลขมากสว่างน้อย) ซึ่งจะทำให้สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ในสภาพท้องฟ้ามืดสนิท ขณะที่ นักวิจัยด้านดาวหาง Joseph Marcus ชี้ว่า ดาวหางดวงนี้ อาจมีค่าความสว่างปรากฏได้สูงมากถึง แมกนิจูด -6.9 ในวันที่ 9 ต.ค. ซึ่งมีความสว่างมากกว่าดาวศุกร์ในช่วงที่สว่างที่สุดในรอบปี  

5. วันที่ 28 ก.ย.2024 เป็นช่วงที่ดาวหาง จื่อจินซาน-แอตลัส โคจรเข้าใกล้ดวงอาทิตย์มากที่สุด ระยะห่างประมาณ 58.6 ล้านกิโลเมตร (ประมาณระยะห่างจาก ดวงอาทิตย์ ถึง ดาวพุธ)

ขณะดาวหางกำลังโคจรเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ จะได้รับรังสีพลังงานสูงจากดวงอาทิตย์จนทำให้ปลดปล่อยฝุ่น และแก๊ส ออกมามาก เกิดเป็นหางที่พุ่งยาวไปในอวกาศได้ไกลหลายล้านกิโลเมตร

6. ตั้งแต่วันที่ 7 ต.ค.2567 เป็นต้นมา ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส ได้โคจรเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ จนปรากฏให้เห็นในภาพถ่ายจากยานโซโห ยานสังเกตการณ์ดวงอาทิตย์ขององค์การอวกาศยุโรป (ESA) และ NASA

ภาพจาก : สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ

ภาพจาก : สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ

บริเวณ "ส่วนหัว" ของดาวหางคือ ชั้นโคมา ชั้นฝุ่นแก๊สที่ฟุ้งออกมาจากนิวเคลียส (ก้อนน้ำแข็งสกปรกตรงใจกลางดาวหาง) ที่เห็นในภาพนี้นั้นมันกำลังแผ่ออกมากว้างราว 209,000 กิโลเมตร (ใหญ่กว่าดาวพฤหัสบดี ที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางเฉลี่ยที่เกือบ 140,000 กิโลเมตร)

นอกจากนี้ หางของดาวหางดวงนี้ยังเหยียดยาวถึง 29 ล้านกิโลเมตร ทำให้ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส ปรากฏอยู่ในภาพถ่ายจากยานโซโหหลายวัน

7. เว็บไซต์ COBS ที่เป็นการรวบรวมข้อมูลการสังเกตการณ์จากนักดาราศาสตร์สมัครเล่นทั่วโลก แสดงให้เห็นว่า จากช่วงกลางเดือน ก.ย. ที่ผ่านมา ดาวหางมีค่าความสว่างที่เพิ่มขึ้นสูงเกือบ 10 เท่า โดยข้อมูลจากการสังเกตการณ์จริงเมื่อวันที่ (21 ก.ย.) พบว่าดาวหางมีค่าความสว่างปรากฏที่แมกนิจูด 3.6 ซึ่งเป็นค่าความสว่างที่มนุษย์มองเห็นได้ด้วยตาเปล่า

8. ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส โคจรเข้าใกล้โลกมากที่สุดในวันที่ 13 ต.ค. ที่ระยะห่าง 70.6 ล้านกิโลเมตร ซึ่งเป็นช่วงที่ดาวหางจะมีความสว่างปรากฏบนท้องฟ้ามากที่สุด และเป็น วันที่เหมาะสมแก่การสังเกตการณ์ที่สุด ก่อนที่จะโคจรออกห่างจากโลกไปเรื่อย ๆ 

9. นักดาราศาสตร์คำนวณพบว่าดาวหางดวงนี้โคจรรอบดวงอาทิตย์ครบรอบใช้เวลา 80,660 ปี

10. วันเสาร์ที่ 19 ต.ค. ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส กำลังโคจรออกห่างจากโลกไป พร้อมความสว่างปรากฏที่ค่อย ๆ ลดลง แต่ก็ยังไม่สายเกินไปที่จะได้เห็น เพราะยังคงสังเกตการณ์ได้จนถึงช่วงประมาณปลายเดือน ต.ค.

"ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส" ต้องดูทิศไหน   

สิ่งที่สำคัญของการตามหา "ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส" เพื่อบันทึกภาพ เก็บไว้ในความทรงจำ นอกจากฟ้าจะต้องใส รวมถึงอยู่ในพื้นที่ที่มีแสงรบกวนน้อย แล้ว เราจำเป็นต้องหาตำแหน่ง ดาวหางดวงนี้ให้เจอก่อน

แม้ตอนนี้ดาวหางดวงนี้จะได้ผ่านช่วงเวลาที่ดีสุดไปแล้วในการรับชม นั้นคือวันที่ 13 ต.ค. แต่ยังไม่สายเกินไปที่จะได้เห็น ใครสนใจชมดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส ให้หันหน้าไปทางทิศตะวันตก "ช่วงหัวค่ำ" ทางขวาของดาวศุกร์ หรือ ดาวที่ปรากฏสว่างที่สุดทางทิศตะวันตก ชมได้ทั่วประเทศ หากท้องฟ้าใสไร้เมฆ และอยู่ในพื้นที่ที่มีแสงรบกวนน้อย 

แต่อุปสรรคที่พบ คือขณะนี้เป็นปลายฤดูฝน ในหลายพื้นที่อาจมีเมฆมากและฝนตกหลายวัน หากตั้งใจจะสังเกตจริง ๆ จึงควรมีการตรวจสอบพยากรณ์อากาศ ภาพถ่ายดาวเทียม และแผนที่อากาศจากกรมอุตุนิยมวิทยาประกอบด้วย จะได้ไม่เสียเวลาเปล่า ๆ 

มีข้อมูลจาก สมาคมดาราศาสตร์ไทย ได้เผยแพร่ภาพของท้องฟ้าที่สามารถดูตำแหน่งดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส เทียบกับดาวฤกษ์ ระหว่างวันที่ 12-31 ต.ค.2567 ประมาณ 45 นาทีหลังดวงอาทิตย์ตก ซึ่งสามารถใช้ดาวฤกษ์ในกลุ่มดาวต่าง ๆ และดาวศุกร์ที่อยู่ทางซ้ายมือช่วยในการระบุตำแหน่งของดาวหาง 

ภาพจาก : สมาคมดาราศาสตร์ไทย  แผนที่แสดงตำแหน่งดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัสเทียบกับดาวฤกษ์ระหว่างวันที่ 12–31 ตุลาคม 2567 เวลาประมาณ 45 นาที หลังดวงอาทิตย์ตก

ภาพจาก : สมาคมดาราศาสตร์ไทย แผนที่แสดงตำแหน่งดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัสเทียบกับดาวฤกษ์ระหว่างวันที่ 12–31 ตุลาคม 2567 เวลาประมาณ 45 นาที หลังดวงอาทิตย์ตก

รู้จัก "ดาวหาง" คืออะไร เกิดขึ้นจากอะไร

หลายคนอาจจะยังไม่รู้จัก และอาจเป็นเรื่องใหม่ของใครหลาย ๆ คน มาทำความรู้จักกับ "ดาวหาง" ให้มากยิ่งขึ้น คืออะไร มาจากไหน  เรื่องนี้ ทางสมาคมดาราศาสตร์ไทย ได้อธิบายไว้ ดังนี้  

"ดาวหาง" มีส่วนประกอบสำคัญที่สุด นั้นคือ นิวเคลียส ซึ่งเป็นก้อนแข็งมีโครงสร้างแบบที่เรียกว่า "ก้อนหิมะสกปรก" มีองค์ประกอบหลักเป็น หิน น้ำแข็ง ฝุ่น และ แก๊สเยือกแข็งอีกบางชนิด เช่นคาร์บอนไดออกไซด์ แอมโมเนีย มีเทน

เมื่อดาวหางเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ ความร้อนจากดวงอาทิตย์ทำให้น้ำแข็งระเหิดออกเป็นไอ และพ่นออกเป็นลำจากนิวเคลียสตามจุดที่เป็นช่องเปิดบนพื้นผิว

ไอน้ำที่พ่นออกมาได้หอบเอาฝุ่นที่ปะปนอยู่ออกมาด้วย แก๊สและฝุ่นที่พ่นออกมาก่อตัวเป็นชั้นเมฆเบาบางห่อหุ้มก้อนน้ำแข็งอยู่ เรียกว่า โคมา ยิ่งดาวหางเข้าใกล้ดวงอาทิตย์มากขึ้น อัตราการคายแก๊สและฝุ่นก็เพิ่มขึ้น โคมาของดาวหางก็จะใหญ่ขึ้นมาก 

เมื่อรังสีและลมสุริยะจากดวงอาทิตย์พัดมาถึงดาวหาง ก็จะกวาดให้แก๊สและฝุ่นให้ปลิวไปด้านหลังจนมองเห็นเป็นหาง อันเป็นเอกลักษณ์ของดาวหาง นั้นเอง 

ภาพจาก : สมาคมดาราศาสตร์ไทย

ภาพจาก : สมาคมดาราศาสตร์ไทย

ค้นพบดาวหางใหม่ "ดาวหางแอตลัส"

ในระหว่างที่เรากำลังมองหา "ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส" เมื่อปลายเดือน ก.ย. 2567 ที่ผ่านมา ยังได้มีการค้นพบ "ดาวหางแอตลัส" หรือ C/2024 S1 (ATLAS) ผ่านเครือข่ายกล้องโทรทรรศน์ ATLAS (Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System) ณ หมู่เกาะฮาวาย จัดเป็นดาวหางในกลุ่ม Kreutz sungrazer 

ดาวหางดวงนี้มุ่งหน้าเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ในช่วงสิ้นเดือน ต.ค.นี้ และมีทิศทางการเคลื่อนที่สอดคล้องกับดาวหางกลุ่ม "Kreutz sungrazer" ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีวงโคจรเฉียดเข้าใกล้ดวงอาทิตย์มาก และเป็นกลุ่มเดียวกับดาวหาง Lovejoy และ Ikeya-Seki จึงมีโอกาสสูงมากที่ดาวหางจะเพิ่มความสว่างมากกว่านี้หลายเท่าตัว

ภาพจาก : สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ ดาวหางแอตลัส C/2024 S1 (ATLAS)

ภาพจาก : สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ ดาวหางแอตลัส C/2024 S1 (ATLAS)

ดาวหางแอตลัส มีความสว่างปรากฏล่าสุดอยู่ที่ประมาณแมกนิจูด 13.1 คาดว่าจะโคจรเข้าใกล้โลกที่สุด ในวันที่ 24 ต.ค.2567 ที่ระยะห่างจากโลกประมาณ 131 ล้านกิโลเมตร จากนั้นจะโคจรเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุดในวันที่ 28 ต.ค. 2567 ที่ระยะห่างประมาณ 1.2 ล้าน กม. ซึ่งเป็นระยะที่เฉียดใกล้มาก ในช่วงเวลานี้เองที่ดาวหางจะปรากฏสว่างมาก

ก่อนทิ้งท้ายเดือน ต.ค.2567 ยังมีดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส ให้ติดตาม จากนั้นจะเฉียดเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ทำให้ไม่สามารถสังเกตการณ์ได้ ก่อนจะค่อย ๆ ถอยห่างออกจากโลกไป และในช่วงเวลานั้นเองที่ "ดาวหางแอตลัส" จะมาให้ลุ้นชมกันต่อ อย่าลืมติดตาม เก็บภาพความทรงจำ ปรากฎการณ์ดาราศาสตร์ในปีนี้ เพราะยังมีสิ่งที่น่าสนใจเกิดขึ้นอีก 

อ้างอิงข้อมูล : สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ, สมาคมดาราศาสตร์ไทย 

อ่านข่าว : เริ่มงานต้นปีหน้า "เป่าลี่-ชิงเป่า" นักการทูตจีนคู่ใหม่ถึงสหรัฐฯ แล้ว

กางกฎหมายมาตรฐาน "ปางช้าง" เพื่อสวัสดิภาพช้างที่ดี

เปิดเหตุผลสำคัญ ทำไมห้าม "มอเตอร์ไซค์" ขึ้นสะพาน-ลอดอุโมงค์


ใครเห็นบ้าง "ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส" พาดยาวค้างท้องฟ้า

Tue, 15 Oct 2024 17:04:00

โลกออนไลน์พากันแชร์ภาพและคลิป ดาวหาง "จื่อจินซาน-แอตลัส " ใกล้โลก 13 ต.ค.พลาดรอ 80,660 ปี โคจรใกล้โลกมากที่สุดในรอบปี โดยพบว่าหลายพื้นที่ทั่วประเทศไทย สามารถมองเห็นได้ชัดเจน

เพจเฟซบุ๊ก สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ ระบุว่า ช่วงนี้ถ้าใครเห็นเส้นจาง ๆ พาดยาวค้างอยู่บนท้องฟ้าช่วงหัวค่ำ ทางทิศตะวันตก นั่นคือ "ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส"

ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส หรือ C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) ค้นพบครั้งแรกเมื่อช่วงต้นปี พ.ศ.2566 โดยนักดาราศาสตร์จากหอดูดาวจื่อจินซาน สาธารณรัฐประชาชนจีน และระบบเครือข่ายกล้องโทรทรรศน์ ATLAS ประเทศแอฟริกาใต้ นักดาราศาสตร์ทั่วโลกได้เฝ้าติดตามสังเกตการณ์ และพบว่าความสว่างปรากฏมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จนต่อมาได้กลายเป็นดาวหางอันโดดเด่นแห่งปี พ.ศ.2567

ขณะนี้ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส กำลังโคจรออกห่างจากโลกไปเรื่อย ๆ แต่จะยังคงสังเกตการณ์ได้จนถึงช่วงประมาณปลายเดือนต.ค.นี่ เนื่องจากดาวหางจะปรากฏอยู่บนท้องฟ้านานขึ้น ทำให้มีเวลาสังเกตการณ์มากขึ้น

ยังมีเวลาชมถึงสิ้นต.ค.นี้ พลาดรอ 8 หมื่นปี 

ผู้สนใจชมดาวหาง ดาวหางจะปรากฏให้เห็นในช่วงหัวค่ำ ทางทิศตะวันตก ทางขวาของดาวศุกร์ (ดาวที่ปรากฏสว่างที่สุดในช่วงนี้ทางทิศตะวันตก) ชมได้ทั่วประเทศ หากท้องฟ้าใสไร้เมฆ และอยู่ในพื้นที่ที่มีแสงรบกวนน้อย

สำหรับภาพนี้ ถ่ายเมื่อช่วงหัวค่ำ 14 ต.ค.ที่ผ่านมาโดยทีม NARIT ณ หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบพระชนมพรรษา นครราชสีมา

เข่นเดียวกับเพจสมาคมดาราศาสตร์ไทย ระบุว่า ดาวหาง A3 โฉบข้ามดวงอาทิตย์เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว 

ฟ้าไทยเห็นได้ตลอดทั้งสัปดาห์  45 นาทีหลังอาทิตย์ตก ทางฟ้าตะวันตก

ขณะที่โลกออนไลน์ ต่างรายงานภาพถ่ายดาวหางที่พบ เช่น ถ่ายจากหน้าต่างเครื่องบิน รวมทั้งอีกหลายจังหวัดที่สามารถมองเห็นได้ชัดเจน เช่น ต.วังชะพลู อ.ขาณุวรลักษบุรี จ.กำแพงเพชร นครราชสีมา เชียงใหม่ ร้อยเอ็ด 

มองท้องฟ้าทางทิศตะวันตก-ช่วงหัวค่ำ

ข้อมูลจาก วรเชษฐ์ บุญปลอด จากสมาคมดาราศาสตร์ ระบุว่า ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส หรือ A3  ซึ่งโคจรใกล้โลก จากแผนที่แสดงตำแหน่งดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัสเทียบกับดาวฤกษ์ระหว่างวันที่ 12–31 ต.ค.นี้ เวลาประมาณ 45 นาที หลังดวงอาทิตย์ตก สามารถใช้ดาวฤกษ์ในกลุ่มดาวต่าง ๆ และดาวศุกร์ที่อยู่ทางซ้ายมือช่วยในการระบุตำแหน่งของดาวหาง

อุปสรรคที่น่ากังวล คือขณะนี้เป็นปลายฤดูฝน อาจมีเมฆมากและฝนตกหลายวัน จึงควรตรวจสอบพยากรณ์อากาศ ภาพถ่ายดาวเทียม และแผนที่อากาศจากกรมอุตุนิยมวิทยาประกอบด้วย

13 ต.ค.นี้ใกล้โลก-พลาดรอชมอีก 80,660 ปี


ทั้งนี้ดาวหางจะโคจรเข้าใกล้โลกที่สุดเมื่อ วันที่ 13 ต.ค.นี้ ระยะห่าง 70.6 ล้านกิโลเมตร ช่วงดังกล่าวดาวหางจะมีความสว่างปรากฏบนท้องฟ้ามากที่สุด คาดว่าจะสว่างกว่าดาวศุกร์และอาจชมได้ด้วยตาเปล่า ก่อนที่ดาวหางจะโคจรออกห่างจากโลกไปเรื่อย ๆ และจะโคจรกลับมาอีกครั้งในอีก 80,660 ปีข้างหน้า

 

 


ชมภาพปรากฏการณ์ "ดวงจันทร์บังดาวเสาร์" ครั้งสุดท้ายของปี

Tue, 15 Oct 2024 08:08:37

วันนี้ (15 ต.ค.2567) เพจเฟซบุ๊ก สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (NARIT) เปิดเผยภาพปรากฏการณ์ "ดวงจันทร์บังดาวเสาร์" ครั้งสุดท้ายของปี ที่เกิดขึ้นในช่วงเช้ามืดของวันนี้ ในช่วงเวลาประมาณ 02.19 - 03.00 น. (ในแต่ละพื้นที่มีช่วงเวลาการบังเริ่มและสิ้นสุดไม่พร้อมกัน) ช่วงดังกล่าวตรงกับดวงจันทร์ขึ้น 13 ค่ำ มีดาวเสาร์ปรากฏเป็นจุดดาวเล็ก ๆ ใกล้กับดวงจันทร์ ขณะเริ่มต้นปรากฏการณ์ ดวงจันทร์ฝั่งพื้นที่ผิวส่วนมืด เคลื่อนไปบังดาวเสาร์ จนดาวเสาร์ลับหายไป และโผล่พ้นออกมาทั้งดวงอีกครั้งด้านฝั่งเสี้ยวสว่างของดวงจันทร์

ภาพ : NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ

ภาพ : NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ

ปรากฏการณ์ดังกล่าวสังเกตเห็นได้ด้วยตาเปล่าเฉพาะภาคเหนือ บางส่วนของภาคกลาง บางส่วนของภาคตะวันตก และบางส่วนของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ส่วนพื้นที่อื่นสังเกตเห็นเป็นปรากฏการณ์ดาวเสาร์เคียงดวงจันทร์

"ดวงจันทร์บังดาวเสาร์" เป็นปรากฏการณ์ดาราศาสตร์ที่หาชมยาก เกิดขึ้นไม่บ่อยนัก เป็นมุมมองจากโลกในแนวสายตา เมื่อมองจากโลกออกไปจึงเห็นว่าดวงจันทร์เคลื่อนที่ผ่านหน้าดาวเสาร์ในช่วงเวลาหนึ่ง ในปี 2567 นี้ ในไทยสามารถสังเกตการณ์ได้ 2 ครั้ง ครั้งแรก คืนวันที่ 25 ก.ค.2567 และครั้งที่สอง คืนวันที่ 15 ต.ค.2567

สำหรับปรากฏการณ์ดาราศาสตร์ในเดือน ต.ค.ที่น่าติดตามถัดจากนี้ ได้แก่ "ซูเปอร์ฟูลมูน" หรือ ดวงจันทร์เต็มดวงใกล้โลกที่สุดในรอบปี คืนวันที่ 17 ต.ค.2567 ตรงกับวันออกพรรษา ดวงจันทร์เต็มดวงจะมีขนาดปรากฏใหญ่กว่าปกติเล็กน้อย สังเกตการณ์ได้ตลอดคืน

นอกจากนี้ ยังมีดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส หรือ C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) ปรากฏในช่วงหัวค่ำ ทางทิศตะวันตก ไปจนถึงช่วงปลายเดือน ต.ค. 

อ่านข่าว :

เปิดภาพ "ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส" เหนือฟ้าเมืองไทย

"สเปซเอ็กซ์" จอดบูสเตอร์เทียบแท่นปล่อยยานสำเร็จครั้งแรก

คืนออกพรรษา 17 ต.ค.นี้ "ซูเปอร์ฟูลมูน" ดวงจันทร์เต็มดวงใกล้โลกที่สุดในรอบปี


"สเปซเอ็กซ์" จอดบูสเตอร์เทียบแท่นปล่อยยานสำเร็จครั้งแรก

Mon, 14 Oct 2024 13:00:00

บูสเตอร์ซูเปอร์ เฮฟวี ชิ้นส่วนขับดันจรวดของ สเปซเอ็กซ์ บริษัทเทคโนโลยีอวกาศของมหาเศรษฐี อีลอน มัสก์ ร่อนลงเทียบแท่นปล่อยจรวดที่ศูนย์อวกาศสตาร์เบส ในรัฐเท็กซัส ของ สหรัฐอเมริกา เมื่อวันอาทิตย์ที่ 13 ต.ค. 2567 ตามเวลาท้องถิ่น ได้สำเร็จ ท่ามกลางเสียงโห่ร้องด้วยความยินดีของทีมงาน หลังการทดสอบส่งยานอวกาศสตาร์ชิปขึ้นสู่วงโคจร

การทดสอบที่ประสบความสำเร็จครั้งนี้ถือเป็นครั้งแรกที่สเปซเอ็กซ์สามารถบังคับบูสเตอร์หรือชิ้นส่วนขับดันจรวด กลับมาลงจอดเทียบที่แท่นปล่อย สำหรับเติมเชื้อเพลิงเพื่อใช้งานซ้ำใหม่ได้ในอนาคต โดยสเปซเอ็กซ์ใช้โครงสร้างแขนโลหะขนาดยักษ์ ที่เรียกว่า ช็อพสติกส์ หรือ ตะเกียบ จับชิ้นส่วนจรวดขนาดยักษ์ซึ่งมีความสูงถึง 71 เมตรเอาไว้ได้

สำหรับเป้าหมายการพัฒนาบูสเตอร์จรวดที่นำกลับมาใช้งานใหม่ได้ของทางบริษัทคือการลดระยะเวลาการพัฒนา และลดต้นทุนการผลิต จากเดิมที่ชิ้นส่วนเหล่านี้สามารถใช้งานได้ครั้งเดียว

นอกจากนี้ สเปซเอ็กซ์ยังตั้งเป้าพัฒนาบูสเตอร์ให้เติมเชื้อเพลิงกลับเข้าไปเพื่อใช้งานซ้ำได้อย่างรวดเร็ว โดยมีเป้าหมายสูงสุดคือการนำมนุษย์ไปสำรวจดวงจันทร์และดาวอังคารในอนาคตอันใกล้นี้ 

อ่านข่าว : รำลึก 51 ปี 14 ตุลา "เท้ง" พร้อมรับคมหอกสานต่อรัฐธรรมนูญ

"วันนอร์" สั่งสภาฯ สอบคลิปเสียง กมธ.เรียกรับทรัพย์ผู้บริหาร “ดิไอคอนกรุ๊ป”

จับคาร้านหมูกระทะ จนท.รัฐ หลบหนีคดีลักเงินหลวง 10 ล้านบาท


เปิดภาพ "ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส" เหนือฟ้าเมืองไทย

Mon, 14 Oct 2024 10:19:00

วันนี้ (14 ต.ค.2567) เพจเฟซบุ๊กสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (NARIT) เผยภาพดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส หรือ C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) ในวันใกล้โลกที่สุด บันทึกเมื่อช่วงหัวค่ำ วันที่ 13 ต.ค.ที่ผ่านมา  อุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ จ.เชียงใหม่

ปรากฏให้เห็นทางทิศตะวันตก พาดสว่างเหนือฟ้า จ.เชียงใหม่ หากท้องฟ้าใสไร้เมฆ และอยู่ในพื้นที่ที่มีแสงรบกวนน้อย สามารถเห็นหางของดาวหางได้ด้วยตาเปล่า สวยงามมาก ตั้งแต่วันที่ 11 ต.ค.ที่ผ่านมา ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส ได้กลับมาปรากฏในช่วงหัวค่ำ สังเกตได้ทางทิศตะวันตก ทันทีที่ท้องฟ้ามืดสนิท โดยจะอยู่บริเวณทางขวาของดาวศุกร์ (ดาวที่ปรากฏสว่างที่สุดในช่วงนี้ทางทิศตะวันตก)

เมื่อวานนี้ (13 ต.ค.) เป็นช่วงที่ดาวหางโคจรเข้าใกล้โลกที่สุด ที่ระยะห่าง 70.6 ล้านกิโลเมตร ปรากฏสว่าง และอยู่สูงจากขอบฟ้าพอสมควร จึงเป็นวันที่เหมาะแก่การสังเกตการณ์ แต่เนื่องจากช่วงนี้ประเทศไทยยังคงอยู่ในช่วงมรสุม ท้องฟ้ามีเมฆมากในหลายพื้นที่ จึงอาจเป็นอุปสรรคต่อการชมดาวหาง

หลังจากนี้ ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส จะโคจรออกห่างจากโลกไปเรื่อย ๆ แต่จะยังคงสังเกตการณ์ได้จนถึงช่วงประมาณปลายเดือนต.ค. เนื่องจากดาวหางจะปรากฏอยู่บนท้องฟ้านานขึ้น ทำให้มีเวลาสังเกตการณ์มากขึ้น

สำหรับผู้สนใจติดตามดาวหางได้ทุกวันในช่วงค่ำ ทางทิศตะวันตก หลังดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้าเป็นต้นไป เมื่อทราบตำแหน่งคร่าวๆ แล้ว ให้สังเกตวัตถุท้องฟ้าที่มีลักษณะเป็นดาวสว่างที่มีหางเป็นฝ้าจางๆ ยืดยาวออกมาบนท้องฟ้า หากใช้กล้องโทรทรรศน์ หรือกล้องสองตาสังเกตการณ์จะช่วยยืนยันลักษณะ และเห็นดาวหางได้ชัดเจนยิ่งขึ้น หากบันทึกภาพด้วยการเปิดหน้ากล้องนาน ๆ จะถ่ายติดหางที่ยาวออกมา

ดาวหาง C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) หรือ ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส ค้นพบครั้งแรกเมื่อช่วงต้นปี พ.ศ.2566 โดยนักดาราศาสตร์จากหอดูดาวจื่อจินซาน (紫金山天文台) ประเทศจีน และระบบเครือข่ายกล้องโทรทรรศน์ ATLAS ประเทศแอฟริกาใต้ นักดาราศาสตร์ทั่วโลกได้เฝ้าติดตามสังเกตการณ์ และพบว่าความสว่างปรากฏมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จนต่อมาได้กลายเป็นดาวหางอันโดดเด่นแห่งปี พ.ศ.2567

อ่านข่าว

ตร.เปิด 3 ช่องทางแจ้งความ "ดิไอคอนกรุ๊ป" ยอดเสียหาย 740 คน

เฮซบอลลาห์ โจมตีอิสราเอล เสียชีวิต 4 เจ็บ 60 คน


คืนออกพรรษา 17 ต.ค.นี้ "ซูเปอร์ฟูลมูน" ดวงจันทร์เต็มดวงใกล้โลกที่สุดในรอบปี

Sat, 12 Oct 2024 11:25:00

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (สดร.) เปิดเผยว่า ในวันออกพรรษา 17 ตุลาคม 2567 เวลาประมาณ 18.28 น. จะเกิดปรากฏการณ์ "ดวงจันทร์เต็มดวงใกล้โลกที่สุดในรอบปี" หรือ "ซูเปอร์ฟูลมูน" (Super Full Moon) ดวงจันทร์ปรากฏเต็มดวงและอยู่ในตำแหน่งใกล้โลกที่สุดในรอบปี ที่ระยะประมาณ 357,358 กิโลเมตร ส่งผลให้คืนดังกล่าวดวงจันทร์เต็มดวงจะมีขนาดปรากฏใหญ่กว่าปกติเล็กน้อย เริ่มสังเกตการณ์ได้ช่วงค่ำ ทางทิศตะวันออก จากนั้นชมความสวยงามได้ตลอดคืนจนถึงรุ่งเช้า

ดวงจันทร์โคจรรอบโลกเป็นวงรี 1 รอบ ใช้เวลา 27.3 วัน ส่งผลให้ในแต่ละเดือนจะมีทั้งวันที่ดวงจันทร์ใกล้โลกและไกลโลก แต่ทว่า ณ ขณะที่ดวงจันทร์โคจรมาอยู่ตำแหน่งใกล้โลกที่สุด หรือไกลโลกที่สุด อาจไม่ใช่วันที่ดวงจันทร์เต็มดวงก็ได้

นักดาราศาสตร์จึงใช้ "ช่วงที่สามารถเห็นดวงจันทร์เต็มดวง" มากำหนดวันเกิดปรากฏการณ์ ที่เกี่ยวกับตำแหน่งการโคจรของดวงจันทร์ใกล้โลกและไกลโลกที่สุด ตำแหน่งที่ดวงจันทร์ใกล้โลกที่สุด เรียกว่า เปริจี (Perigee) มีระยะห่างเฉลี่ยประมาณ 357,000 กิโลเมตร

และตำแหน่งที่ดวงจันทร์ไกลโลกที่สุด เรียกว่า อะโปจี (Apogee) มีระยะห่างเฉลี่ยประมาณ 406,000 กิโลเมตร ทั้งนี้ การที่ผู้คนบนโลกมองเห็นดวงจันทร์มีขนาดปรากฏใหญ่กว่าปกติในคืนใกล้โลกนั้น นับเป็นเหตุการณ์ปกติที่สามารถอธิบายได้ตามหลักการทางวิทยาศาสตร์

จุดสังเกตการณ์หลัก 5 แห่ง

NARIT จัดสังเกตการณ์ "ดวงจันทร์เต็มดวงใกล้โลกที่สุดในรอบปี" คืนวันที่ 17 ตุลาคม 2567 ชวนดูดาวชมจันทร์คืนออกพรรษา 5 จุดสังเกตการณ์หลัก ได้แก่ อุทยานดาราศาสตร์สิรินธร อ. แม่ริม จ.เชียงใหม่ หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบ พระชนมพรรษา นครราชสีมา ขอนแก่น ฉะเชิงเทรา และสงขลา

พร้อมร่วมเฉลิมฉลองเทศกาลฮาโลวีนในเดือนตุลาคม ชวนแต่งกายธีม Halloween ร่วมงาน เวลา 18.00 - 22.00 น. ฟรีไม่มีค่าใช้จ่าย พิเศษ ณ อุทยานดาราศาสตร์สิรินธร จ.เชียงใหม่ ดูดาวชมจันทร์เต็มดวงคืนใกล้โลกที่สุดในรอบปี เคล้าเสียงดนตรี ฟัง Special Talk "เรื่องเร้นลับของดวงจันทร์" ชวนเก็บภาพความประทับใจกับดวงจันทร์ยักษ์ แต่งกายธีม Halloween ร่วมงาน ลุ้นรับของที่ระลึกสุดลิมิเต็ด

อ่านข่าว :

ใครเห็นบ้าง "ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส" พาดยาวค้างท้องฟ้า

ชมภาพปรากฏการณ์ "ดวงจันทร์บังดาวเสาร์" ครั้งสุดท้ายของปี

หาดูยาก! "สมเสร็จ" สัตว์ป่าหายากโผล่ใกล้หมู่บ้านบูเก๊ะตา


เช้ามืด 15 ต.ค.67 "ดวงจันทร์บังดาวเสาร์" ครั้งสุดท้ายของปี

Thu, 10 Oct 2024 11:46:00

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (สดร.) เปิดเผยว่า เช้ามืด 15 ตุลาคม 2567 เกิดปรากฏการณ์ "ดวงจันทร์บังดาวเสาร์" เวลาประมาณ 02.19 - 03.00 น. โดยเมื่อมองจากโลกจะเห็นดวงจันทร์จะค่อย ๆ เคลื่อนมาบังดาวเสาร์ จนดาวเสาร์ลับหายไปหลังดวงจันทร์ และกลับมาปรากฏอีกครั้ง หากฟ้าใส ไร้เมฆฝน

สำหรับในประเทศไทยสังเกตเห็นได้ด้วยตาเปล่าเฉพาะภาคเหนือ บางส่วนของภาคกลาง บางส่วนของภาคตะวันตก และบางส่วนของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สำหรับพื้นที่อื่นจะเห็นเป็นปรากฏการณ์ดาวเสาร์เคียงดวงจันทร์ตลอดคืน

อ่านข่าว : ส่องปรากฏการณ์ท้องฟ้า เดือนตุลาคม 2567

ภาพจาก : NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ

ภาพจาก : NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ

ปรากฏการณ์ "ดวงจันทร์บังดาวเสาร์" ช่วงก่อนรุ่งเช้าเวลาประมาณ 02.19 - 03.00 น. ประเทศไทยสังเกตเห็นได้เฉพาะบริเวณพื้นที่ภาคเหนือ บางส่วนของภาคกลาง บางส่วนของภาคตะวันตก และบางส่วนของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สำหรับพื้นที่อื่นจะสังเกตเห็นเป็นปรากฏการณ์ดาวเสาร์เคียงดวงจันทร์ ตั้งแต่ช่วงหัวค่ำ จนถึงรุ่งเช้า

ในวันดังกล่าวตรงกับดวงจันทร์ข้างขึ้น 13 ค่ำ ปรากฏการณ์เริ่มเวลาประมาณ 02.19 น. เมื่อมองจากโลกจะเห็นดวงจันทร์ค่อย ๆ เคลื่อนมาบังดาวเสาร์ จนดาวเสาร์ลับหายไปหลังดวงจันทร์ฝั่งพื้นที่ผิวส่วนมืด และโผล่พ้นออกมาทั้งดวงอีกครั้งฝั่งเสี้ยวสว่าง เวลาประมาณ 03.00 น. (ข้อมูลดังกล่าวคำนวณจากพื้นที่ จ.เชียงใหม่ หากสังเกตการณ์ในพื้นที่อื่น ช่วงเวลาของการบังอาจจะเริ่มและสิ้นสุดไม่พร้อมกัน)

ภาพจาก : NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ

ภาพจาก : NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ

การบังกันของวัตถุท้องฟ้า (Occultations) เป็นปรากฏการณ์ที่วัตถุท้องฟ้าหนึ่งเคลื่อนที่ผ่านหน้ามาบังอีกวัตถุหนึ่งเมื่อสังเกตจากแนวสายตา อาทิ ดวงจันทร์บังดาวเคราะห์ ดวงจันทร์บังดาวฤกษ์ ดาวเคราะห์บังดาวฤกษ์ ดาวเคราะห์บังกันเอง เป็นต้น

สามารถใช้ปรากฏการณ์นี้คำนวณหาขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของวัตถุ คำนวณหาระยะห่างระหว่างโลกกับดวงจันทร์ ตรวจหาและศึกษาโครงสร้างของชั้นบรรยากาศ รวมถึงการใช้ตรวจหาวงแหวนของดาวเคราะห์ชั้นนอกได้อีกด้วย เป็นอีกหนึ่งปรากฏการณ์สำคัญที่เป็นประโยชน์ต่อวงการวิจัยดาราศาสตร์

ผู้สนใจสามารถติดตามชมปรากฏการณ์ดังกล่าวได้ด้วยตาเปล่า หรือรับชมถ่ายทอดสดปรากฏการณ์ "ดวงจันทร์บังดาวเสาร์" ผ่านทางเฟซบุ๊ก NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ ตั้งแต่เวลา 01.30 น. เป็นต้นไป

อ่านข่าว : ราคา "ทองคำ" ร่วงต่อ กังวลดอกเบี้ยเฟด-ดอลลาร์แข็ง

อพยพคนนับล้าน! สหรัฐฯ ตั้งรับเฮอร์ริเคน "มิลตัน" ขึ้นฝั่งค่ำนี้

เช็กอาการ "โรคฉี่หนูในเด็ก" หมอเตือนเลี่ยงลุยน้ำท่วม


ส่องปรากฏการณ์ท้องฟ้า เดือนตุลาคม 2567

Fri, 4 Oct 2024 09:33:00

ในเดือน ตุลาคม 2567 ท้องฟ้ายามค่ำคืนจะมีปรากฏการณ์ทาง "ดาราศาสตร์" ที่น่าสนใจเกิดขึ้นบ้าง สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (สดร.) ได้อัปเดตไว้ ดังนี้

เริ่มต้นที่ ดาวหางจื่อจินซาน -แอตลัส หรือ C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) สังเกตได้ทางทิศตะวันตก หลังดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า เป็นต้นไป สำหรับดาวหาง C/2023 A3 ยังคงเหลือรอดออกมา หลังโคจรเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุดเมื่อ 28 ก.ย. และจะโคจรเข้าใกล้โลก 13 ต.ค.นี้ มาลุ้นกันว่าช่วงโคจรมาใกล้โลกจะมีความสว่างปรากฏจนสามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่าหรือไม่ 

ดาวหางดังกล่าวค้นพบครั้งแรกช่วงต้นปี พ.ศ.2566 โดยนักดาราศาสตร์จากหอดูดาวจื่อจินซาน สาธารณรัฐประชาชนจีน และระบบเครือข่ายกล้องโทรทรรศน์ ATLAS ประเทศแอฟริกาใต้

ภาพวันที่จะเห็น ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส ตั้งแต่เดือน ต.ค.นี้ จะโคจรใกล้โลก

ภาพวันที่จะเห็น ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส ตั้งแต่เดือน ต.ค.นี้ จะโคจรใกล้โลก

อ่านข่าว : ดาวหาง "จื่อจินซาน-แอตลัส " ใกล้โลก

อ่านข่าว : รถถูกขโมย "ประกัน" จ่ายหรือไม่ ? คำตอบที่เจ้าของต้องรู้

เมื่อเกิดอุบัติเหตุรถโดยสาร "ไฟไหม้รถบัส" เรียกร้องค่าเสียหายจากใครได้บ้าง

ไฟไหม้รถยนต์เสียหาย 2 คัน เจ้าของคาดต้นเพลิงจากประทัดหลังรถ


ไม่ใช่กล้วยตาก! พบทากบกสัตว์หายาก 2 ชนิดใหม่ในไทย

Mon, 30 Sep 2024 13:42:37

วันนี้ (30 ก.ย.2567) เพจเฟซบุ๊ก Animal Systematics Research Unit, CU รายงานงานวิจัยใหม่ ตัวกล้วยตากชนิดใหม่ของโลก 2 ชนิดจากประเทศไทย

ข้อมูลระบุว่า ตัวกล้วยตาก หรือทากเปลือยบก (land slug) เป็นสัตว์ที่อยู่ในกลุ่มหอยฝาเดียว แต่ร่างกายมีการลดรูปเปลือกไปจนหมด ไม่หลงเหลือเปลือกให้เห็นอีกเลย สัตว์กลุ่มนี้มีชื่อเรียกที่แตกต่างในหลายภาคของประเทศไทย

คนในภาคอีสานเรียกว่าแมงลิ้นหมา หรือตัวลิ้นหมา คนในภาคเหนือเรียกว่าขี้ตืกฟ้า คนในภาคใต้เรียกว่าทากฟ้า และคนในภาคกลางเรียกว่าตัวกล้วยตาก หรือทากดิน มักพบอาศัยตามกองใบไม้ผุพัง ใต้ขอนไม้ หรือบริเวณที่มีวัตถุปิดคลุมหน้าดิน ทั้งในแหล่งธรรมชาติและแหล่งที่ถูกรบกวนโดยมนุษย์

คณะนักวิจัยนำโดย น.ส.บวรลักษณ์ มิตรเชื้อชาติ นิสิตระดับปริญญาเอกภายใต้การดูแลของ ศ.ดร.สมศักดิ์ ปัญหา หน่วยปฏิบัติการซิสเทแมติกส์ของสัตว์ ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ศึกษาตัวกล้วยตากในสกุล Valiguna ทั้งหมดในประเทศไทย

โดยปัจจุบันได้รายงานทั้งหมด 3 ชนิด มีชนิด valiguna siamensis (Martens, 1867) หรือตัวกล้วยตากสยาม มีการกระจายทั่วประเทศไทย รวมถึงในประเทศเมียนมาร์และลาว

นอกจากนี้เนื่องจากหน้าตาภายนอกของตัวกล้วยตากมีความคล้ายคลึงกันมาก จึงต้องอาศัยข้อมูลอวัยวะภายในและแผนภูมิต้นไม้เชิงวิวัฒนาการจากข้อมูลดีเอ็นเอในการแยกชนิด ทำให้ค้นพบตัวกล้วยตากชนิดใหม่อีก 2 ชนิด ดังนี้

งานวิจัยนี้ได้เพิ่มพูนความรู้เกี่ยวกับทากเปลือยบกในวงศ์ Veronicellidae โดยชี้ให้เห็นว่ายังต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับความหลากหลายทางสัณฐานวิทยา และพันธุกรรมของทากเปลือยบก ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เพื่อให้ได้รายชื่อชนิดที่ครอบคลุมใช้เป็นแนวทางในการอนุรักษ์และจัดการทรัพยากรความหลากหลายทางชีวภาพต่อไปได้ในอนาคต

ติดตามผลงานที่ : https://zookeys.pensoft.net/article/126624
Mitchueachart B, Sutcharit C, Tongkerd P, Panha S (2024) Morphological and molecular evidence uncovers hidden species diversity in the leatherleaf slug genus valiguna (Systellommatophora, Veronicellidae) from Thailand. ZooKeys 1212: 79-107.

 

อ่านข่าว :

ดาวหาง "จื่อจินซาน-แอตลัส " ใกล้โลก 13 ต.ค.พลาดรอ 80,660 ปี

6 วันท่วมเชียงใหม่ "น้ำเน่า" สั่งสูบออก ห่วงฝนระลอกใหม่


ดาวหาง "จื่อจินซาน-แอตลัส " ใกล้โลก 13 ต.ค.พลาดรอ 80,660 ปี

Sun, 29 Sep 2024 17:14:00

วันนี้ (29 ก.ย.2567) สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (NARIT) ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส (Tsuchinshan-ATLAS) หรือ C/2023 A3 ยังคงเหลือรอดออกมา หลังโคจรเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุดเมื่อ 28 ก.ย. และจะโคจรเข้าใกล้โลก 13 ต.ค.นี้ มาลุ้นกันว่า ช่วงโคจรมาใกล้โลกจะมีความสว่างปรากฏ จนสามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่าหรือไม่

นายศุภฤกษ์ คฤหานนท์ ผู้จัดการศูนย์บริการวิชาการและสื่อสารทางดาราศาสตร์ สดร. กล่าวว่า ช่วงนี้มีดาวหางที่น่าติดตาม ได้แก่ ดาวหาง C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) หรือดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส

ดาวหางดังกล่าวค้นพบครั้งแรกช่วงต้นปี พ.ศ. 2566 โดยนักดาราศาสตร์จากหอดูดาวจื่อจินซาน (紫金山天文台) สาธารณรัฐประชาชนจีน และระบบเครือข่ายกล้องโทรทรรศน์ ATLAS (Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System) ประเทศแอฟริกาใต้

นักดาราศาสตร์ทั่วโลก ได้เฝ้าติดตามสังเกตการณ์ และพบว่าความสว่างปรากฏมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จนกระทั่งในช่วงนี้ที่ดาวหางกำลังเข้าสู่ช่วงโคจรเข้าใกล้ดวงอาทิตย์

ภาพวันที่จะเห็น ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส ตั้งแต่ต้นเดือน ต.ค.นี้ จะโคจรใกล้โลก

ภาพวันที่จะเห็น ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส ตั้งแต่ต้นเดือน ต.ค.นี้ จะโคจรใกล้โลก

ขณะนี้ดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส อยู่ระหว่างวงโคจรของดาวพุธและดาวศุกร์ และจะเข้าใกล้ ดวงอาทิตย์ที่สุดในวันที่ 28 ก.ย.ที่ผ่านมา ระยะห่างประมาณ 58.6 ล้านกิโลเมตร (ประมาณระยะห่างจาก ดวงอาทิตย์ถึงดาวพุธ) ซึ่งจะได้รับรังสีพลังงานสูงจากดวงอาทิตย์ จนทำให้ปลดปล่อยฝุ่นและแก๊สออกมามากยิ่งขึ้น และอาจเกิดเป็นหางที่พุ่งยาวไปในอวกาศได้ไกลหลายล้านกิโลเมตร

ดาวหางดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส สะท้อนน้ำ ( ภาพทีมหอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบพระชนมพรรษา นครราชสีมา)

ดาวหางดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส สะท้อนน้ำ ( ภาพทีมหอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบพระชนมพรรษา นครราชสีมา)

13 ต.ค.นี้ดาวหางใกล้โลก-พลาดรอชมอีก 80,660 ปี

จากนั้นดาวหางจะโคจรเข้าใกล้โลกที่สุดในวันที่ 13 ต.ค.นี้ ระยะห่าง 70.6 ล้านกิโลเมตร ช่วงดังกล่าวดาวหางจะมีความสว่างปรากฏบนท้องฟ้ามากที่สุด คาดว่าจะสว่างกว่าดาวศุกร์และอาจชมได้ด้วยตาเปล่า ก่อนที่ดาวหางจะโคจรออกห่างจากโลกไปเรื่อย ๆ และจะโคจรกลับมาอีกครั้งในอีก 80,660 ปีข้างหน้า

ผู้สนใจชมดาวหางจื่อจินซาน-แอตลัส ช่วงนี้จนถึงวันที่ 6 ต.ค.นี้ จะสังเกตดาวหางได้ทางทิศตะวันออก ก่อนดวงอาทิตย์ขึ้นจากขอบฟ้า จากนั้นดาวหางจะโคจรเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ ไม่สามารถสังเกตได้ และจะสังเกตได้อีกครั้งประมาณวันที่ 11 ต.ค.นี้ เป็นต้นไป โดยจะเปลี่ยนมาปรากฏทางทิศตะวันตก ช่วงหัวค่ำหลังดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า

ช่วงที่เหมาะสมที่สุดสำหรับการสังเกตการณ์คือวันที่ 13 ต.ค.นี้ ซึ่งเป็นช่วงเข้าใกล้โลกที่สุด ดาวหางจะปรากฏสว่างและอยู่ในตำแหน่งที่ไม่ชิดขอบฟ้าจนเกินไป

ทั้งนี้ การสังเกตการณ์ดาวหางนั้นมีความไม่แน่นอน และอาจขึ้นอยู่กับสภาพท้องฟ้าในช่วงเวลาดังกล่าวด้วย

ติดตามตำแหน่งของดาวหาง C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) ได้ที่
https://theskylive.com/c2023a3-tracker 

อ่านข่าวอื่นๆ

ปังไม่หยุด ลิซ่า เปิดตัวเพลง Moonlit Floor ในเทศกาลดนตรี

พบศพเด็กชาย ม.3 ในบ่อดินร้างสงขลา รถ จยย.-มือถือหายไป


"วันศารทวิษุวัต" เวลากลางวันยาวนานเท่ากับกลางคืน 22 ก.ย.นี้

Fri, 20 Sep 2024 13:20:00

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (สดร.) หรือ NARIT เปิดเผยว่า วันที่ 22 ก.ย.2567 เป็นวัน "วันศารทวิษุวัต" (อ่านว่า สา-ระ-ทะ-วิ-สุ-วัด) (Autumnal Equinox) ซึ่งดวงอาทิตย์จะเคลื่อนมาอยู่ในตำแหน่งตั้งฉากกับเส้นศูนย์สูตรของโลก ทำให้ดวงอาทิตย์ขึ้นจากขอบฟ้าทางทิศตะวันออก และตกลับขอบฟ้าทางทิศตะวันตกพอดี

ส่งผลให้มีช่วงเวลากลางวันและกลางคืนยาวนานเท่ากัน สำหรับประเทศไทย วันดังกล่าวดวงอาทิตย์ขึ้นจากขอบฟ้าเวลาประมาณ 06.07 น. และจะตกลับขอบฟ้า เวลาประมาณ 18.14 น. (เวลา ณ กรุงเทพมหานคร) นับเป็นวันเริ่มต้นสู่ฤดูใบไม้ร่วงของประเทศทางซีกโลกเหนือ และเริ่มต้นสู่ฤดูใบไม้ผลิของประเทศทางซีกโลกใต้

แม้เวลาที่ดวงอาทิตย์ขึ้นและตกในวันดังกล่าวจะดูเหมือนไม่เท่ากัน แต่ไม่ได้หมายความว่าวันดังกล่าวมีช่วงเวลากลางวันและกลางคืนยาวนานไม่เท่ากัน เนื่องจากการนิยามดวงอาทิตย์ขึ้นและตกนั้นจะนับเมื่อเราเห็น “ขอบบน” ของดวงอาทิตย์สัมผัสกับเส้นขอบฟ้า กล่าวคือ เมื่อดวงอาทิตย์ขึ้น จะนับเวลาเมื่อขอบบนของดวงอาทิตย์สัมผัสกับขอบฟ้าทางทิศตะวันออก และเมื่อดวงอาทิตย์ตก จะนับเวลาเมื่อขอบบนของดวงอาทิตย์สัมผัสกับขอบฟ้าทางทิศตะวันตก (หรือเมื่อดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้าหมดทั้งดวงนั่นเอง) ซึ่งหากนับจากช่วงเวลาที่จุดกึ่งกลางดวงอาทิตย์เคลื่อนผ่านขอบฟ้า วันดังกล่าวนับว่าเป็นวันที่มีกลางวันและกลางคืนยาวนาน 12 ชั่วโมงเท่ากัน

สำหรับคำว่า Equinox มีรากศัพท์มาจากภาษาละติน 2 คำ คือ aequus แปลว่า เท่ากัน และ nox แปลว่า กลางคืน ดังนั้นจึงแปลรวมกันว่า “กลางวันยาวนานเท่ากับกลางคืน” ซึ่งตรงกับคำว่า วิษุวัต (विषुवत्) ในภาษาสันสฤต ที่แปลว่า จุดราตรีเสมอภาค เหตุการณ์ดังกล่าวจะเกิดขึ้นเพียงปีละ 2 ครั้ง ได้แก่ ในช่วงเริ่มต้นฤดูใบไม้ผลิ เรียกว่า Vernal Equinox (วสันตวิษุวัต) และในช่วงเริ่มต้นฤดูใบไม้ร่วง เรียกว่า Autumnal Equinox (ศารทวิษุวัต)

สำหรับปรากฏการณ์ต่อไปที่เกี่ยวข้องกับการขึ้น-ตก ของดวงอาทิตย์ในปีนี้ คือ “วันเหมายัน” (Winter Solstice) ซึ่งจะตรงกับวันที่ 21 ธ.ค.2567 เป็นวันที่ดวงอาทิตย์ขึ้นทางทิศตะวันออกเฉียงไปทางใต้มากที่สุด และตกทางทิศตะวันตกเฉียงไปทางใต้มากที่สุด ส่งผลให้ช่วงเวลากลางวันสั้นที่สุด และกลางคืนยาวที่สุดในรอบปี หรือที่คนไทยเรียกว่า “ตะวันอ้อมข้าว” สำหรับประเทศทางซีกโลกเหนือ นับเป็นวันที่ย่างเข้าสู่ฤดูหนาว ส่วนประเทศทางซีกโลกใต้จะมีช่วงกลางวันยาวนานที่สุดในรอบปี นับเป็นวันที่ย่างเข้าสู่ฤดูร้อน

อ่านข่าว :

ดูได้ด้วยตาเปล่า! NARIT เผยภาพ "ดาวเสาร์" ใกล้โลกสุดในรอบปี

ปรากฏการณ์ท้องฟ้า เดือนกันยายน 2567 น่าติดตามและห้ามพลาด


แพงสุดที่เคยขายมา Apple เปิดตัว iPhone 16 สมาร์ตโฟน AI เครื่องแรกของโลก

Tue, 10 Sep 2024 08:58:00

วันนี้ (10 ก.ย.2567) ตามเวลาประเทศไทย Apple เปิดตัวเทคโนโลยีใหม่หลายอย่างในงาน It's Glowtime ซึ่งจัดขึ้นที่เมืองคูเปอร์ติโน รัฐแคลิฟอร์เนีย โดย "ทิม คุก" ผู้บริหารระบุว่า การเปิดตัวเทคโนโลยีใหม่รวมถึงผลิตภัณฑ์ในครั้งนี้ เพื่อต้องการดึงดูดใจลูกค้าให้ตัดสินใจซื้อสินค้าใหม่ สิ่งที่ได้รับความสนใจจากสาวก Apple ในงานนี้รวมถึงทั่วโลกคือ การเปิดตัว iPhone 16 ที่ถูกระบุว่าเป็นสมาร์ตโฟนรุ่นแรกที่สร้างขึ้นโดยเฉพาะสำหรับปัญญาประดิษฐ์ หรือ Apple Intelligence ซึ่งจะช่วยให้ผู้ใช้สามารถสร้างข้อความและรูปภาพพร้อมคำแนะนำได้ง่ายขึ้น 

"ทิม คุก" ไม่พูดคำว่า AI 

ทั้งงาน "ทิม คุก" ไม่หลุดพูดคำว่า "AI" หรือ "Artificial Intelligence" ออกมาแม้แต่คำเดียว แม้จะรู้อยู่แล้วว่านี่คือสมาร์ตโฟนที่ใช้ AI เป็นตัวชูโรงหรือเป็นจุดขาย อย่างแรกคือเป็นเทคนิคทางการขายของบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ของโลก ที่มักใช้ชื่อแบรนด์ตัวเองเพื่อการโฆษณา CNN ระบุว่า 

คุก เลือกพูดคำว่า Apple's Intelligent หรือ ความอัจฉริยะของ Apple มากกว่าจะพูดคำว่าปัญญาประดิษฐ์หรือ AI ขึ้นมาเต็ม ๆ 
ภาพประกอบข่าว

ภาพประกอบข่าว

อย่างต่อมาคือ Apple ใช้ผลการศึกษาวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสาร Journal of Hospitality Marketing & Management อธิบายเสริมว่าผลิตภัณฑ์ที่ใช้คำว่า "AI" มีแนวโน้มที่จะทำให้ลูกค้ามีความตั้งใจที่จะซื้อผลิตภัณฑ์นั้น ลดลง เพราะในยุคปัจจุบันคนเริ่ม "ไม่เชื่อถือ AI" มากขึ้น ดังจะเห็นได้จาก การโต้ตอบไปมากับแชตบ็อต หรือโปรแกรมสร้างภาพ AI ที่แสดงผลที่ไม่เหมาะสมและไม่ถูกต้อง สิ่งไหนที่ดูไม่สมจริง ตอนนี้คนมักจะบอกว่า มันดูเหมือนสร้างจาก AI

เหมือนเวลาที่เราได้ยินใครสักคนที่พูดไม่เข้าท่า หรือพูดไม่เข้าใจ  ก็มักจะพูดติดตลกกลับไปว่า เขาพูดเหมือน ChatGPT เลย 

AI ที่แปลว่าระบบอัจฉริยะของ Apple 

เครื่องมือที่ช่วยในการเขียนต่าง ๆ เช่น อีเมล ข้อความ การพิมพ์แชต จะใช้ AI หรือ Apple Intelligence นั่นแหละช่วยเหลือผู้ใช้งาน และยังทำงานร่วมกับ Siri ได้อย่างเป็นธรรมชาติมากขึ้นด้วย Craig Federighi รองประธานอาวุโสฝ่ายวิศวกรรมซอฟต์แวร์ของ Apple กล่าวว่า "ระบบอัจฉริยะของ Apple จะช่วยให้ Siri มีความเป็นธรรมชาติและเข้าใจภาษาของผู้ใช้งานมากขึ้น" 

เพียงแค่พูดว่า ส่งรูปถ่ายจากงานบาร์บีคิววันเสาร์ให้กับเอริกา จากนั้น Siri ก็จะค้นหารูปถ่ายเหล่านั้นแล้วส่งไปให้เอริกาทันที

ความอัจฉริยะทางภาพของ Apple ยังเห็นได้จาก iPhone 16 รุ่นใหม่ที่จะช่วยให้ผู้ใช้สามารถรับข้อมูลเกี่ยวกับสิ่งต่าง ๆ รอบตัวได้เพียงแค่เล็งกล้องไปที่เป้าหมาย เช่น ผู้ใช้สามารถหันกล้องไปที่ร้านอาหาร จากนั้น iPhone 16 จะดึงข้อมูลต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับร้านนั้น ๆ ขึ้นมา เช่น รีวิว เมนู และ วิธีการจอง ก่อนหน้านี้ Apple เคยประกาศการร่วมมือกับ OpenAI ผู้สร้าง ChatGPT ซึ่งคุณสมบัติความอัจฉริยะของ Apple ด้านภาพ จะช่วยเติมข้อมูลให้กับคลังข้อมูลของ ChatGPT เพิ่มมากขึ้นด้วย Federighi ได้กล่าวไว้ 

ภาพประกอบข่าว

ภาพประกอบข่าว

เรารู้อะไรเพิ่มอีกจาก "ไอโฟนเอไอ"

ภาพประกอบข่าว

ภาพประกอบข่าว

ความกดดันที่มาในรูปแบบเทคโนโลยี

Apple เผชิญกับแรงกดดันมหาศาลก่อนงานเปิดตัวสินค้าว่า AI หรือความอัจฉริยะของ Apple และการอัปเดตฟีเจอร์อื่น ๆ ของ iPhone 16 คุ้มค่าแก่การอัปเกรดหรือไม่ บริษัทจำเป็นต้องโน้มน้าวใจลูกค้าว่าไม่ได้ตกยุคในการแข่งขันด้าน AI เนื่องจากบริษัทคู่แข่งได้เปิดตัวฟีเจอร์ที่คล้ายกันโดยใช้เทคโนโลยีใหม่ ๆ ไปแล้ว

นับตั้งแต่การเปิดตัว iPhone 12 พร้อมการเชื่อมต่อ 5G ในปี 2563 บริษัทก็ให้เหตุผลที่น่าสนใจแก่ผู้ใช้งานได้ไม่กี่ข้อ กล้องโทรศัพท์ได้รับการพัฒนาไปมากจนถึงจุดที่เพียงพอสำหรับความต้องการในชีวิตประจำวันของคนส่วนใหญ่แล้ว และในบางครั้ง คนก็แทบไม่เห็นความแตกต่างของความละเอียดหน้าจอที่สูงขึ้นได้ด้วยซ้ำ

ส่งผลให้ยอดขายผลิตภัณฑ์ iPhone ลดลงเกือบครึ่งของรายได้บริษัท

Dan Ives นักวิเคราะห์จากบริษัทการลงทุน Wedbush ระบุว่ามีข้อมูลเมื่อเดือน ส.ค.2567 iPhone ทั่วโลกราว 300 ล้านเครื่องไม่ได้รับการอัปเกรดมานานกว่า 4 ปี แปลให้เข้าใจง่าย ๆ คือ คนส่วนใหญ่ยังใช้ iPhone 12 มากกว่ายอดซื้อของ iPhone 13, 14 และ 15 

ภาพประกอบข่าว

ภาพประกอบข่าว

แพงแต่คุ้ม ?

iPhone 16 Pro Max รุ่นใหม่ล่าสุดจะมีราคา 1,199 ดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งถือว่าเป็นราคาที่ค่อนข้างสูงทีเดียว และถือเป็น iPhone ที่มีราคาแพงที่สุดเท่าที่ Apple เคยจำหน่ายมา และที่สำคัญ นี่คือราคาที่ยังไม่รวมอัตราเงินเฟ้อ

iPhone X ในปี 2560 มีราคา 999 ดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งถือเป็น iPhone ที่มีราคาแพงที่สุดที่บริษัทในเมืองคูเปอร์ติโน รัฐแคลิฟอร์เนียจำหน่ายได้ แต่เมื่อปรับตามอัตราเงินเฟ้อแล้ว iPhone X ราคา 999 ดอลลาร์กลับมีราคาแพงกว่า iPhone 16 Pro Max รุ่นใหม่ถึง 74 ดอลลาร์สหรัฐ ตามข้อมูลดัชนีราคาผู้บริโภคจากสำนักงานสถิติแรงงาน

นอกจากนี้ เมื่อพิจารณาการเปลี่ยนแปลงราคาของสมาร์ตโฟน สำนักงานสถิติแรงงาน ไม่ได้พิจารณาแค่ว่า โทรศัพท์เครื่องหนึ่งราคาถูกกว่าหรือแพงกว่ามากเพียงใดเมื่อเวลาผ่านไป แต่ยังพิจารณาลงลึกถึง "มูลค่าของสินค้า" เช่น อายุการใช้งานแบตเตอรี่ที่ยาวนานขึ้น ได้เพิ่มมูลค่าให้กับผลิตภัณฑ์มากเพียงใดเมื่อเทียบกับรุ่นก่อนหน้า 

ในช่วง 4 ปีที่ผ่านมา ราคาเริ่มต้นเมื่อเปิดตัว iPhone รุ่นใหม่อยู่ที่ 799 ดอลลาร์สหรัฐ ท่ามกลางการถกเถียงกันของผู้ที่ชื่นชอบผลิตภัณฑ์ Apple นักวิเคราะห์หลายคน รวมถึง Angelo Zino จาก CFRA Research กล่าวว่า Apple อาจขึ้นราคา "โดยรวม" ของ iPhone เนื่องจากฟีเจอร์ AI ใหม่ และต้นทุนที่บริษัทต้องจ่ายในการส่งมอบฟีเจอร์เหล่านี้ แต่นี่คงไม่ใช่การปรับราคาครั้งใหญ่ เนื่องจาก "พวกเขาไม่อยากสูญเสียฐานสาวกไอโฟนไปเพียงเพราะตกใจกับราคา" กิล ลูเรีย นักวิเคราะห์ของ DA Davidson กล่าวกับ CNN 

ภาพประกอบข่าว

ภาพประกอบข่าว

แล้ว Apple Intelligence คืออะไร ?

เป็นเครื่องมือ AI ทั้งหมดของ Apple ได้รับการออกแบบมาให้เป็น "ผู้ช่วยส่วนตัว" โดยจะรวบรวมข้อมูลเฉพาะ ความสัมพันธ์ และ รายชื่อคนรู้จักของผู้ใช้งาน ข้อความและอีเมลที่คุณส่ง กิจกรรมที่คุณเข้าร่วม การประชุมในปฏิทินของคุณ และข้อมูลอื่น ๆ ที่เป็นรายบุคคลเกี่ยวกับชีวิตของคุณ

แม้ว่า Apple Intelligence จะสามารถเข้าถึงข้อมูลส่วนตัวของคุณได้หลากหลาย แต่ Apple Intelligence ยังขาดสิ่งที่ผู้บริหารของบริษัทเรียกว่า "ความรู้ทั่วโลก" ซึ่งก็คือข้อมูลทั่วไปเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ เหตุการณ์ปัจจุบัน และสิ่งอื่น ๆ ที่ไม่เกี่ยวข้องกับคุณโดยตรงมากนัก

นั่นคือจุดที่ ChatGPT เข้ามา ผู้ใช้จะสามารถให้ Siri ส่งต่อคำถามและคำเตือนไปยัง ChatGPT ได้ตามต้องการ หรือให้ ChatGPT ช่วยคุณเขียนเอกสารภายในแอปฯ ของ Apple ได้นั่นเอง

รู้หรือไม่ : ทำไมถึงเรียก iPhone 16 ว่า iPhone AI ลองเขียนเลข 16 แล้วเอากระดาษไปส่องกระจกดูสิ!  

อ่านข่าวอื่น : 

"วรวุฒิ-รุ่งโรจน์" นำทัพพาราลิมปิกเกมส์ ชุดแรก กลับถึงไทยแล้ว

นอร์เวย์ชี้มนุษย์ไม่เกี่ยวเหตุวาฬเบลูกา "ฮวาลดิเมียร์" ตาย

 

 


ดูได้ด้วยตาเปล่า! NARIT เผยภาพ "ดาวเสาร์" ใกล้โลกสุดในรอบปี

Mon, 9 Sep 2024 07:27:00

ภาพของดาวเสาร์ ที่ถ่ายจากกล้องโทรศัพท์มือถือ บริเวณหอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบพระชนมพรรษา จ.นครราชสีมา สามารถมองเห็นวงแหวนได้อย่างชัดเจน โดยที่ไม่ต้องใช้กล้องดูดาว

เมื่อวันที่ 8 ก.ย.2567 สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ ได้จัดกิจกรรม Live ชมดาวเสาร์ใกล้โลกที่สุดในรอบปีผ่านทางเฟซบุ๊ก โดย "ดาวเสาร์" ได้โคจรมาอยู่ตำแหน่งตรงข้ามกับดวงอาทิตย์ ทำให้ดวงอาทิตย์ โลก และดาวเสาร์ เรียงกันในแนวเส้นตรง ส่งผลให้ "มีระยะใกล้โลกที่สุดในรอบปี" มีระยะห่างจากโลกประมาณ 1,295 ล้านกิโลเมตร "ดาวเสาร์" ปรากฏทางทิศตะวันออก หลังดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า และปรากฏสว่างเด่นชัดตลอดทั้งคืน

"ดาวเสาร์วงแหวนบางเฉียบ" ใกล้โลกสุดในรอบปี

เฟซบุ๊กเพจ NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ เปิดเผย ภาพถ่าย "ดาวเสาร์" ในช่วงใกล้โลกที่สุดในรอบปี บันทึกผ่านกล้องโทรทรรศน์ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 0.4 เมตร สังเกตวงแหวนบางได้อย่างชัดเจน หลังจากนี้ ดาวเสาร์จะยังคงปรากฏบนท้องฟ้าไปจนถึงกลางเดือน ก.พ.2568 และวงแหวนจะปรากฏบางลงเรื่อย ๆ

บรรยากาศสังเกตปรากฏการณ์ พื้นที่ส่วนใหญ่ของไทยมีฝนตกและมีเมฆมากจากอิทธิพลของพายุไต้ฝุ่นยางิ และมรสุมตามฤดูกาล อย่างไรก็ตาม หลายพื้นที่สามารถสังเกตเห็นดาวเสาร์ได้ด้วยตาเปล่า และหากสังเกตดาวเสาร์ผ่านกล้องโทรทรรศน์ จะเห็นวงแหวนปรากฏค่อนข้างบาง เนื่องจากระนาบวงแหวนของดาวเสาร์เอียงทำมุมกับโลกเพียงประมาณ 4 องศา และจากนี้มุมเอียงจะค่อย ๆ ลดลงเรื่อย ๆ

จนกระทั่งวันที่ 24 มี.ค.2568 วงแหวนดาวเสาร์จะมีมุมเอียงน้อยที่สุด จนดูเสมือนไร้วงแหวน (ไม่สามารถสังเกตได้เนื่องจากตรงกับช่วงกลางวัน และจะกลับมาปรากฏเหนือท้องฟ้าเมืองไทยอีกครั้งในช่วงเช้ามืดเดือน เม.ย.2568 เป็นต้นไป) เมื่อมองจากโลกจะเห็นดาวเสาร์ดูเสมือนไร้วงแหวนได้ในทุก ๆ 15 ปี เป็นอีกหนึ่งความน่าสนใจในการชมดาวเสาร์ที่ทำให้เราได้เห็นความสวยงามที่แตกต่างกันไปในแต่ละปี

ที่มา : NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ

ที่มา : NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ

ผู้ที่พลาดชมดาวเสาร์ในคืนใกล้โลกที่สุดในรอบปี หลังจากนี้ดาวเสาร์จะยังคงปรากฏบนท้องฟ้าสังเกตได้ตั้งแต่หัวค่ำไปจนถึงประมาณกลางเดือน ก.พ.2568 หากคืนใดสภาพอากาศดีจะสามารถสังเกตดาวเสาร์ได้ด้วยตาเปล่า หรือชมผ่านกล้องโทรทรรศน์ได้ทุกคืนวันเสาร์ กับกิจกรรม NARIT Public Night ณ หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบ พระชนมพรรษา จ.นครราชสีมา ขอนแก่น ฉะเชิงเทรา และสงขลา และตั้งแต่เดือนพฤศจิกายนเป็นต้นไป สามารถร่วมกิจกรรมได้ที่อุทยานดาราศาสตร์สิรินธร อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่ ทุกแห่งเข้าร่วมฟรี ไม่มีค่าใช้จ่าย

ปรากฏการณ์ดาวเคราะห์ใกล้โลกครั้งต่อไป คือ "ดาวพฤหัสบดีใกล้โลกที่สุดในรอบปี" ในวันที่ 8 ธ.ค.2567 ตามเวลาประเทศไทย ดาวพฤหัสบดีจะปรากฏสว่างชัดเจน เริ่มสังเกตได้ทางทิศตะวันออก หลังดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า จนถึงรุ่งเช้าวันถัดไป 

อ่านข่าวอื่น :

ปรากฏการณ์ท้องฟ้า เดือนกันยายน 2567 น่าติดตามและห้ามพลาด

พิธีปิดพาราลิมปิก 2024 ยิ่งใหญ่ ส่งไม้ต่อ "แอลเอ" เจ้าภาพปี 2028

 


เปิดภาพ "ดาวเคราะห์น้อย 2024 RW1" ตกเหนือท้องฟ้าฟิลิปปินส์

Thu, 5 Sep 2024 12:43:00

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (สดร.) หรือ NARIT เปิดคลิปวิดีโอบันทึกวินาที "ดาวเคราะห์น้อย 2024 RW1" หรือ "CAQTDL2" ที่พุ่งเข้าสู่ชั้นบรรยากาศโลก เมื่อคืนที่ 4 ก.ย.2567 เวลาประมาณ 23.40 น. (ตามเวลาประเทศไทย) เหนือน่านฟ้าประเทศฟิลิปปินส์ พร้อมอธิบายรายละเอียดว่า  

ผู้พบเห็นส่วนใหญ่อยู่ในบริเวณ จ.คากายัน ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของเกาะลูซอน ประเทศฟิลิปปินส์ โดยดาวเคราะห์น้อยขนาด 1 เมตร ดวงนี้ได้เสียดสีกับชั้นบรรยากาศโลก เกิดการเผาไหม้เป็นลูกไฟ (Fireball) พาดผ่านท้องฟ้า ก่อนที่จะเผาไหม้จนหมดกลางอากาศ ทั้งนี้ ไม่มีรายงานความเสียหายหรืออันตราย

ดาวเคราะห์น้อย 2024 RW1 ค้นพบโดย Jacqueline Fazekas จาก Catalina Sky Survey โครงการค้นหาและติดตามวัตถุใกล้โลกที่ได้รับทุนสนับสนุนจาก NASA เมื่อวันที่ 4 ก.ย.2567 เวลาประมาณ 15.00 น. ตามเวลาประเทศไทย หรือประมาณ 8 ชั่วโมงก่อนที่ดาวเคราะห์น้อยดังกล่าวจะเข้าสู่ชั้นบรรยากาศโลก

ตำแหน่งที่ดาวเคราะห์น้อยดวงนี้จะพุ่งปะทะเข้ากับชั้นบรรยากาศโลกจนเกิดการลุกไหม้นั้น นักวิทยาศาสตร์คาดว่าจะเป็นบริเวณเกาะลูซอน ทางตอนเหนือของประเทศฟิลิปปินส์ ประชาชนที่อาศัยอยู่บริเวณดังกล่าวจะมีโอกาสมองเห็นลูกไฟขนาดใหญ่พาดผ่านไปบนท้องฟ้าได้

อย่างไรก็ตาม เป็นไปตามการคาดหมายว่าดาวเคราะห์น้อยดังกล่าวมีขนาดเล็กมาก และจะเผาไหม้ในชั้นบรรยากาศจนหมดไป

อ่านข่าว : ปรากฏการณ์ท้องฟ้า เดือนกันยายน 2567 น่าติดตามและห้ามพลาด

"ครม.แพทองธาร 1" ทยอยเข้าทำเนียบรัฐบาล

10 ปี คดีน้องการ์ตูน ใช้ช่องว่างกฎหมาย "ไม่หนี ไม่มี ไม่จ่าย"


ปรากฏการณ์ท้องฟ้า เดือนกันยายน 2567 น่าติดตามและห้ามพลาด

Tue, 3 Sep 2024 07:31:00

ในเดือนกันยายน 2567 ท้องฟ้ายามค่ำคืนจะมีปรากฏการณ์ทาง "ดาราศาสตร์" ที่น่าสนใจเกิดขึ้นบ้างสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ ได้อัปเดตไว้ ดังนี้   

5 กันยายน 2567 ดาวเคียงเดือน : ดาวศุกร์เคียงดวงจันทร์

สังเกตได้ทางทิศตะวันตก หลังดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า จนถึงเวลาประมาณ 19.20 น.

7 กันยายน 2567 ดาวเคียงเดือน : ดาวสไปกาเคียงดวงจันทร์ (0.3 องศา)

สังเกตได้ทางทิศตะวันตก หลังดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า จนถึงเวลาประมาณ 20.30 น.

8 กันยายน 2567 ดาวเสาร์ใกล้โลกที่สุดในรอบปี

ดาวเสาร์จะโคจรมาอยู่ในตำแหน่งตรงข้ามกับดวงอาทิตย์ ส่งผลให้ดาวเสาร์อยู่ในตำแหน่งใกล้โลกที่สุดในรอบปี หลังดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า ดาวเสาร์สว่างจะปรากฏทางทิศตะวันออก สังเกตได้ด้วยตาเปล่ายาวนานตลอดคืนจนถึงรุ่งเช้า หากดูดาวเสาร์ผ่านกล้องโทรทรรศน์ เส้นผ่านศูนย์กลางตั้งแต่ 4 นิ้ว หรือมีกำลังขยายตั้งแต่ 50 เท่าขึ้นไป

10 กันยายน 2567 ดาวเคียงเดือน : ดาวแอนทาเรสเคียงดวงจันทร์

สังเกตได้ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ หลังดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า จนถึงเวลาประมาณ 22.40 น.

17 กันยายน 2567 ดาวเคียงเดือน : ดาวเสาร์เคียงดวงจันทร์ (0.3 องศา)

สังเกตได้ทางทิศตะวันออก หลังดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า จนถึงรุ่งเช้า

22 กันยายน 2567 วันศารทวิษุวัต

ช่วงเวลากลางวันยาวนานเท่ากับกลางคืน และยังเป็นช่วงเวลาที่ประเทศทางซีกโลกเหนือเข้าสู่ฤดูใบไม้ร่วง ส่วนประเทศทางซีกโลกใต้เข้าสู่ฤดูใบไม้ผลิ

26 กันยายน 2567 ดาวเคียงเดือน : ดาวพอลลักซ์เคียงดวงจันทร์

สังเกตได้ทางทิศตะวันออก เวลาประมาณ 01.20 น. จนถึงรุ่งเช้า

29 กันยายน 2567 ดาวเคียงเดือน : ดาวเรกูลัสเคียงดวงจันทร์

สังเกตได้ทางทิศตะวันออก เวลาประมาณ 03.45 น. จนถึงรุ่งเช้า

อ่านข่าว : เตี้ย ล่ำ ตัน สัญชาตญาณนักล่า "ต่ำ" สุนัขสายพันธุ์อเมริกันบูลลี่

รู้ความสำคัญ "วันอาสาฬหบูชา - วันเข้าพรรษา" ที่เรียกว่า "วันพระใหญ่"

อย่ามองข้าม "วัณโรคเทียม" มีกว่า 140 สายพันธุ์ ภูมิคุ้มกันต่ำเสี่ยงสูง


ไขปม! ธรณีวิทยา "หมวดหินภูกระดึง" จุดอุโมงค์รถไฟถล่ม

Sat, 31 Aug 2024 09:00:00
ถ้าอุโมงค์รถไฟความเร็วสูงไทย-จีน เจาะและตัดผ่านส่วนไหนของหมวดหินภูกระดึง คุณสมบัติความแข็งแรง ก็แตกต่างกันไป ถ้าวางส่วนบนสุด ก็จะเป็นหินทรายแข็งชั้นหนา แต่หากอยู่ส่วนล่างความแข็งแรงก็จะลดหลั่น ต้องดูว่าอุโมงค์แห่งนี้สร้างในส่วนไหนของหมวดหิน 

ดร.ประดิษฐ์ นูเล นักธรณีวิทยาชำนาญการพิเศษ สำนักงานทรัพยากรธรณีเขต 2 กรมทรัพยากรธรณี ให้สัมภาษณ์ไทยพีบีเอสออนไลน์ว่า จากแผนพื้นที่ตั้งโครงการอุโมงค์รถไฟฟ้าความเร็วสูงไทย-จีน จ.นครราชสีมา อยู่ในพื้นที่ต่อเนื่องบนแนวเทือกเขายายเที่ยง เป็นลักษณะหินทรายของกลุ่มหินโคราช ซึ่งทางธรณีวิทยาเรียกว่า “หมวดหินภูกระดึง” อยู่ในยุคจูแรสสิกตอนปลายถึงครีเทเชียสตอนต้น ประมาณ 150–140 ล้านปีก่อน

อ่านข่าว ปิดภารกิจ 126 ชั่วโมง "อุโมงค์ถล่ม" พาร่าง 3 คน กลับครอบครัว

ดร.ประดิษฐ์ นูเล นักธรณีวิทยาชำนาญการพิเศษ สำนักงานทรัพยากรธรณีเขต 2

ดร.ประดิษฐ์ นูเล นักธรณีวิทยาชำนาญการพิเศษ สำนักงานทรัพยากรธรณีเขต 2

สำหรับหมวดหินภูกระดึง หินชุดนี้อยู่ในภาคอีสาน ตามขอบที่ราบสูงโคราช มีชั้นหินต้นแบบ (Type Section) อยู่ที่ภูกระดึง จ.เลย ตามเส้นทางเดินเท้าขึ้นภูกระดึง จากเชิงเขาถึงซำแฮก พบกระจายตัวตามขอบแอ่งโคราช และตามแนวเทือกเขาภูพาน ประกอบไปด้วยหินตะกอน จำพวกหินทรายแป้งและหินทรายสีม่วงแดงเป็นหลัก

ความหนาเกือบ 1,000 เมตรตั้งแต่ตอนล่างจนถึงตอนบนของหมวดหิน ลักษณะหินส่วนใหญ่ เป็นหินทรายแป้ง สีม่วงแดงเนื้อปูนผสมเนื้อโมก้าหิน ทรายสีเทาเขียว น้ำตาลแดงและหินกรวดมน ซึ่งในชั้นหินเหล่านี้นอกจากเป็นมัสโตนแล้ว ยังมีชั้นหินทรายที่หนามากกว่า 1 เมตรแทรกตัวอยู่ในหมวดหินชุดนี้

อ่านข่าว ไทม์ไลน์ 126 ชั่วโมง ติดอุโมงค์ถล่ม เสียชีวิต 3 คน

อุโมงค์โครงการรถไฟไทย-จีน

อุโมงค์โครงการรถไฟไทย-จีน

เช็กสภาพธรณีวิทยา-อุโมงค์ทำได้

หากถามว่าหมวดหินภูกระดึง เหมาะกับการทำโครงสร้างขนาดใหญ่ การขุดเจาะอุโมงค์หรือไม่ นักธรณีวิทยา มองว่า ในทางเทคโนโลยี การขุดเจาะอุโมงค์ทำได้ทั่วโลก แม้แต่ในชั้นดินเหนียวอ่อนของ กทม.ยังทำโครงการรถไฟฟ้าใต้ดินได้

ถ้ามีการประเมินความเสี่ยง จะยอมรับได้ถ้ามีโครงสร้างในการรับมือ เหมือนกับทำบ้าน ถ้าพื้นดินไม่แข็งแรงก็ต้องหาโครงสร้างที่รับแรง เช่นการตอกเสาเข็ม แต่หากไม่รู้ และไม่เสริมความแข็งแรง ความเสี่ยงก็จะเกิดขึ้น

การออกแบบอุโมงค์ ต้องศึกษาสภาพธรณีวิทยาละเอียดมาก เพราะชั้นหิน ชั้นดินที่ขุดม่ว่าจะดี หรือแย่ การออกแบบร่วมกันระหว่างวิศวกรธรณี วิศวกรต้องมีมาตรฐานและออกแบบรองรับความเสี่ยง  

เมื่อถามว่า ความเสี่ยงโอกาสเกิดการถล่มซ้ำได้หรือไม่ นักธรณีวิทยาชำนาญการพิเศษ กล่าวว่า ชุดกลุ่มหินโคราช จะมีความเสี่ยงน้อยกว่าหินอัคนี หินแปร และในพื้นที่นี้ไม่มีประวัติดินถล่มขนาดใหญ่ แบบเทือกเขานาคเกิด จ.ภูเก็ต ซึ่งแม้ว่าจะมีการไหลของดินตามธรรมชาติ อาจจะมีหินร่วงหล่นเล็กน้อย ถล่มในชุดกลุ่มหินโคราช จะมีความเสี่ยงน้อยกว่าหินอัคนี หินแปร 

ปัจจัยที่จะเสี่ยงถล่มแบบเดียวกับเขานาคเกิด ในธรรมชาติเสี่ยงน้อย แต่หากมีการตัดไหล่เขา ทำถนน สร้างบ้าน ความเสี่ยงตามธรรมชาติที่ไม่เสี่ยง อาจจะกลายเป็นความเสี่ยงได้

ดร.ประดิษฐ์ ตั้งคำถามว่า เรื่องนี้มองว่าเกิดจากภัยพิบัติดินถล่ม หรือข้อผิดพลาดจากคน ส่วนตัวอยากให้รอผลการสอบสวน จากหน่วยงานที่รับผิดชอบ แต่ขอฝากว่าการทำงาน ถ้าไม่ลืมจะลืมตำรา และทำตามมาตรฐาน การรองรับความเสี่ยงบนโลกใบนี้ขุดเจาะอุโมงค์ผ่านชั้นดินชั้นหินได้  

ถ้าเรารู้เขารู้เรา รบร้อยครั้งชนะร้อยครั้ง เรื่องนี้ต้องรอผลการสอบสวน เพราะในการทำอุโมงค์เจาะกันได้ทั่วโลก 

สำหรับโครงการงานก่อสร้างสัญญาที่ 3-2 ระยะเวลาสัญญา 1,080 วัน เดิมสัญญาสิ้นสุด 3 เม.ย.2567 แต่ได้รับการอนุมัติจากคณะกรรมการรถไฟ เมื่อวันที่ 25 มี.ค.ที่ผ่านมา ในการขยายเวลาก่อสร้างออกไปอีก 431 วัน รวมระยะเวลาก่อสร้างเป็น 1,511 วัน

เนื่องจากการส่งมอบพื้นที่ก่อสร้างให้ผู้รับจ้างล่าช้าในส่วนของอุโมงค์คลองไผ่ บริเวณลำตะคอง ทำให้มีการขยายสัญญาก่อสร้าง ไปสิ้นสุดวันที่ 7 มิ.ย.2568 โดยงานก่อสร้าง ณ วันที่ 25 ก.ค.นี้ มีความคืบหน้าที่ 74.06% 

อ่านข่าวอื่นๆ

กู้ภัยเล่าภารกิจวางแผนช่วย 3 ชีวิตติดอุโมงค์ถล่ม จนถึงวันกู้ร่าง

 


ดวงอาทิตย์ตั้งฉากกรุงเทพฯ อีกครั้ง 16 สิงหาคม 2567

Wed, 14 Aug 2024 14:22:00

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) สดร. หรือ NARIT เปิดเผยว่า วันที่ 16 ส.ค.2567 เวลาประมาณ 12.22 น. ดวงอาทิตย์ตั้งฉากกรุงเทพมหานคร ครั้งที่ 2 ของปี หากสังเกตวัตถุที่อยู่กลางแดดจะดูเสมือน "ไร้เงา" เนื่องจากเงาจะตกอยู่ใต้วัตถุพอดี ทั้งนี้ อาจไม่ใช่วันที่ร้อนที่สุด เนื่องจากอากาศร้อนขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย 

ดวงอาทิตย์จะโคจรมาอยู่ในตำแหน่งตั้งฉากกับ "กรุงเทพมหานคร" ปีละ 2 ครั้ง ได้แก่ ช่วงเดือน เมษายน-พฤษภาคม และกรกฎาคม-กันยายน ของทุกปี

สำหรับดวงอาทิตย์ตั้งฉากครั้งที่ 2 ของปีนี้ ดวงอาทิตย์โคจรมาอยู่ในตำแหน่งตั้งฉากกับประเทศไทย เริ่มจากบริเวณเหนือสุดของประเทศ ที่ อ.แม่สาย จ.เชียงราย เมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม 2567 ที่ผ่านมา จากนั้นดวงอาทิตย์จะเคลื่อนที่ขยับมาตั้งฉากกับพื้นที่ใต้ลงไปเรื่อย ๆ และจะตั้งฉากกับพื้นที่ใต้สุดของประเทศไทย ที่ อ.เบตง จ.ยะลา ในวันที่ 7 กันยายน 2567

อ่านข่าว : ครั้งแรกปี 67 ชาวกรุงเตรียมไร้เงา "ดวงอาทิตย์ตั้งฉากกรุงเทพฯ" 26 เม.ย.นี้

"ดวงอาทิตย์ตั้งฉาก" เกิดขึ้นได้อย่างไร

"ดวงอาทิตย์ตั้งฉาก" เป็นปรากฏการณ์ดาราศาสตร์ที่เกิดขึ้นทุกปี และสามารถคำนวณได้ล่วงหน้า การคำนวณหาวันที่ดวงอาทิตย์ตั้งฉากกับพื้นที่ต่าง ๆ บนโลก จะขึ้นอยู่กับตำแหน่งพิกัดละติจูด-ลองจิจูดของแต่ละพื้นที่

สำหรับพื้นที่ประเทศไทย จะคำนวณวันที่เกิดปรากฏการณ์ โดยอ้างอิงพิกัดจากอำเภอเมืองของจังหวัดนั้น ๆ เป็นหลัก จากนั้นหาเดือน และวันที่ที่ค่าพิกัด (declination) ของดวงอาทิตย์ ตรงหรือใกล้เคียงกับละติจูดของพื้นที่นั้น ๆ

พร้อมหาค่ามุมเงยของดวงอาทิตย์ขณะเคลื่อนที่ผ่านแนวลองจิจูด วันที่ดวงอาทิตย์มีมุมเงยสูงที่สุด หรือใกล้เคียงกับตำแหน่งจุดเหนือศีรษะ (90 องศา) มากที่สุด คือ วันที่มีปรากฏการณ์ดวงอาทิตย์ตั้งฉาก สังเกตได้จากเงาของวัตถุจะอยู่ตกอยู่ใต้วัตถุในระนาบเดียวกันพอดี

สำหรับจังหวัดที่มีพื้นที่ขนาดใหญ่ ก็อาจเกิดปรากฏการณ์ดวงอาทิตย์ตั้งฉากได้ถึงสองวัน นอกจากนี้ หากใช้ตำแหน่งพิกัดอ้างอิงที่ต่างกัน ก็อาจส่งผลต่อการกำหนดวันที่เกิดปรากฏการณ์ด้วยเช่นกัน

ด้วยตำแหน่งที่ตั้งของประเทศไทยอยู่ใกล้เส้นศูนย์สูตร ระหว่างละติจูด 5-20 องศาเหนือ ส่งผลให้ในหนึ่งปี ดวงอาทิตย์จะเคลื่อนผ่านใกล้จุดเหนือศีรษะ หรือตั้งฉากกับพื้นที่ดังกล่าวถึง 2 ครั้ง หากสังเกตวัตถุที่อยู่กลางแดดจะดูเสมือนไม่มีเงา เนื่องจากเงาจะตกอยู่ใต้วัตถุพอดี ไม่เฉียงไปด้านใดด้านหนึ่ง 

ปรากฏการณ์ดวงอาทิตย์ตั้งฉากทั้ง 77 จังหวัด ปี 2567

ผู้ที่สนใจสามารถดูข้อมูลการเกิดปรากฏการณ์ดวงอาทิตย์ตั้งฉาก ครั้งที่ 2 ของทั้ง 77 จังหวัด เช็กวัน-เวลา ดวงอาทิตย์ตั้งฉาก ในจังหวัดต่าง ๆ ได้เลย

ปฏิทินปรากฏการณ์ "ดาราศาสตร์ ช่วงท้ายปี 2567" 

เข้าสู่ช่วงปลายปี 2567 จะมีปรากฏการณ์สำคัญอะไร และเกิดขึ้นวันไหน สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ ให้ข้อมูลไว้ ดังนี้

อ่านข่าว : เกาะกระแส "ดาราศาสตร์" 10 เรื่องห้ามพลาด ปี 2567

ปรับแผนรองรับ "AI" ระดับสากล "ธีระชาติ" แนะไทยก้าวทันยุคดิจิทัล

เปิดภาพ "ดวงจันทร์บังดาวเสาร์" ครั้งแรกของปี 2567


"ฝนดาวตกเพอร์เซอิดส์" คืนวันแม่ 12 ส.ค. ลุ้นชม ตกสูงสุด 100 ดวงต่อชั่วโมง

Sat, 10 Aug 2024 10:27:00

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (สดร.) เปิดเผยว่า คืนวันแม่ 12 สิงหาคม ถึงรุ่งเช้า 13 สิงหาคม 2567 มีปรากฏการณ์ "ฝนดาวตกเพอร์เซอิดส์" หรือ "ฝนดาวตกวันแม่"  

ฝนดาวตกเพอร์เซอิดส์ (Perseids Meteor Shower) หรือที่มักเรียกกันว่า "ฝนดาวตกวันแม่" มีศูนย์กลางการกระจายอยู่ในกลุ่มดาวเพอร์เซอุส บริเวณทิศตะวันออกเฉียงเหนือ สำหรับปีนี้คาดว่าจะมีอัตราการตกเฉลี่ยสูงสุดประมาณ 100 ดวงต่อชั่วโมง สังเกตได้ตั้งแต่เวลาประมาณ 23.00 น. ของคืนวันที่ 12 ส.ค.2567 จนถึงรุ่งเช้าของวันที่ 13 ส.ค.2567

คืนดังกล่าวตรงกับช่วงดวงจันทร์กึ่งข้างขึ้น ในช่วงค่ำจึงจะยังมีแสงจันทร์รบกวน เวลาที่เหมาะสมสำหรับการสังเกตการณ์จึงเป็นช่วงหลังเที่ยงคืนเป็นต้นไป ซึ่งเป็นช่วงที่ดวงจันทร์ตกลับขอบฟ้าไปแล้ว แนะนำชมในบริเวณที่ห่างจากตัวเมือง หรือบริเวณที่ไม่มีแสงรบกวน

สำหรับวิธีการสังเกตฝนดาวตกที่ดีที่สุด คือ นอนชมด้วยตาเปล่า ตามทิศทางการกระจายตัวของฝนดาวตก หากสภาพอากาศดี ฟ้าใสไร้ฝน สามารถชมความสวยงามของฝนดาวตกเพอร์เซอิดส์ได้ทั่วประเทศ

อย่างไรก็ตาม ขณะนี้ประเทศไทยกำลังอยู่ในช่วงฤดูฝน และมีฝนตกหนักในหลายพื้นที่ หากพลาดชมปรากฏการณ์ครั้งนี้ยังสามารถติดตามชมฝนดาวตกอื่น ๆ ได้ เนื่องจากเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นเป็นประจำทุกปี

ฝนดาวตกเพอร์เซอิดส์ เป็นฝนดาวตกที่มีความสว่างเป็นอันดับสองรองจากฝนดาวตกลีโอนิดส์ สามารถสังเกตเห็นได้ในช่วงระหว่างวันที่ 17 ก.ค. - 24 ส.ค.ของทุกปี และมักมีอัตราการตกสูงสุดในช่วงวันที่ 12 - 13 ส.ค. มีสีสันสวยงาม

ฝนดาวตกเพอร์เซอิดส์ เกิดจากเศษฝุ่นละอองที่ดาวหางสวิฟท์-ทัตเทิล (109P/Swift-Tuttle) เหลือทิ้งไว้ในวงโคจร เมื่อโลกโคจรตัดผ่านเข้าไปในบริเวณที่มีเศษฝุ่นดังกล่าว จะดึงดูดเศษฝุ่นเหล่านี้เข้ามาในชั้นบรรยากาศ เกิดการลุกไหม้เป็นแสงสว่างวาบบนท้องฟ้า เป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติ ไม่มีผลกระทบต่อโลก

อ่านข่าว : 12 สิงหาคม "วันแม่แห่งชาติ 2567" มีประวัติและความสำคัญอย่างไร

ลูกชวนออกกำลังกาย มอบ "สุขภาพที่แข็งแรง" ในวันแม่

ปฏิทินสิงหาคม 2567 หยุดยาว 3 วันติด ชาร์จพลังก่อนลุยงานต่อ